નીચા ભાવની ખેડૂતોની ફરિયાદો વચ્ચે સરકાર હવે નિકાસમાં છૂટછાટ અને ઓછી આવકને પગલે આગામી દિવસોમાં ડુંગળીના ભાવમાં વધારો કરે તેવી શક્યતા છે. દેશમાં ડુંગળીના ભાવને લઈને વિવાદ ચાલી રહ્યો છે. રવિ સિઝનમાં ડુંગળીની ઉપજમાં ઘટાડો થવાની આશંકા બજારમાં પુરવઠામાં ઘટાડો થવાની ચિંતામાં વધારો કરી રહી છે. ડુંગળીના નિકાસકારો અને ઉદ્યોગના નેતાઓએ રવિ ડુંગળીના ઉત્પાદનમાં 30 ટકાનો ઘટાડો દર્શાવીને પુરવઠામાં વિક્ષેપની ચેતવણી આપી છે. જેના કારણે આગામી દિવસોમાં ખેડૂતોએ ગ્રાહકોને ઉંચા ભાવ ચૂકવવા તૈયાર રહેવું પડશે.
રવિ સિઝનમાં ડુંગળીના ઉત્પાદનમાં ઘટાડો થવાના ડરથી બજારમાં પુરવઠામાં ઘટાડો થવાની ચિંતા વધી રહી છે. ડુંગળીના નિકાસકારો અને વેપારીઓએ ડુંગળીની અછતની ચેતવણી આપી છે, રવિ ડુંગળીના પાકમાં 30 ટકાનો ઘટાડો થવાની ધારણા છે. એવું કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે હવામાન પરિવર્તન પાકના વધુ ઉત્પાદનમાં અવરોધ બની ગયું છે. ગત વર્ષે પણ અનિયમિત હવામાનના કારણે શેરડી, કઠોળ વગેરે પાકોની ઉપજ ઘટી હતી.
માર્ચની શરૂઆતથી ડુંગળીના ભાવ વધશે
નિકાસકારોએ જણાવ્યું હતું કે માર્ચની શરૂઆતથી ડુંગળીના ભાવ અને માંગમાં નોંધપાત્ર વધારો થશે. કારણ કે એક તરફ રમઝાનના તહેવારમાં માંગ વધશે તો બીજી તરફ ખરીફ પાકની આવકમાં ઘટાડો થયો છે અને રવિના આગમનમાં થોડો તફાવત છે. આ વર્ષે મહારાષ્ટ્ર અને મધ્યપ્રદેશમાં રવિ પાક ઘણો ઓછો છે. ખરીફ પાક તેના છેલ્લા તબક્કામાં છે અને આગામી 15 દિવસમાં આવકમાં ઘટાડો થશે. રવિ પાક મધ્ય માર્ચ પછી બજારોમાં પહોંચવાની ધારણા છે, પરંતુ ઉપજ ગયા વર્ષ કરતાં ઓછી રહેવાની શક્યતા છે.
3 લાખ મેટ્રિક ટન ડુંગળીની નિકાસને મંજૂરી
સરકારના આ નિર્ણયથી ગુજરાત સહિત દેશભરમાં ડુંગળી પકવતા ખેડૂતોને ફાયદો થશે. ગત વર્ષ 2023માં અચાનક ડુંગળીના ભાવ આસમાને પહોંચતા કેન્દ્ર સરકારે 31 માર્ચ 2024 સુધી ડુંગળીની નિકાસ પર પ્રતિબંધ મૂક્યો હતો જે હવે હટાવી દેવામાં આવ્યો છે. ગયા વર્ષે ડુંગળીના ભાવમાં અચાનક ઉછાળો આવ્યો હતો. ડુંગળીના ભાવ એટલા વધી ગયા કે લોકો માટે ડુંગળી ખરીદવી મોંઘી થઈ ગઈ. ડુંગળીના ભાવ આસમાને પહોંચ્યા. જેના કારણે ડુંગળીની નિકાસ પર પ્રતિબંધ મુકવામાં આવ્યો હતો. જેના કારણે ડુંગળીના ભાવ નિયંત્રણમાં આવ્યા હતા. સરકારે નિકાસ પરનો પ્રતિબંધ હટાવ્યો છે તેનું મુખ્ય કારણ ડુંગળી ઉત્પાદક વિસ્તારોમાં ડુંગળી અને અન્ય શાકભાજીના ભાવમાં ઘટાડો હોવાનું કહેવાય છે. હવે કેન્દ્રીય મંત્રીઓની સમિતિએ પ્રતિબંધ હટાવવાનો નિર્ણય લીધો છે અને 3 લાખ મેટ્રિક ટન ડુંગળીની નિકાસને મંજૂરી આપી છે. આ સાથે બાંગ્લાદેશમાં 50,000 ટન ડુંગળીની નિકાસને પણ મંજૂરી આપવામાં આવી છે.
રવિ પાકમાં 30 ટકાનો ઘટાડો થવાની સંભાવના છે
પુણે, મહારાષ્ટ્રમાં ડુંગળી ઉદ્યોગના નેતાઓએ કહ્યું છે કે આગામી ખરીફ પાકની લણણી સુધી ભારતમાં ડુંગળીના પુરવઠામાં મોટી અછતનો સામનો કરવો પડી શકે છે. આ રચના વર્તમાન હવામાન પરિસ્થિતિઓમાં ફેરફારને કારણે છે. આ સિવાય માર્ચમાં નિકાસ પરનો પ્રતિબંધ હટાવવા અને ડુંગળીનો વપરાશ વધારવાનું કારણ પણ આપવામાં આવી રહ્યું છે. ઈકોનોમિક ટાઈમ્સના અહેવાલ મુજબ, વેપારીઓએ રવિ પાકમાં 30 ટકા ઘટાડો થવાની ચેતવણી આપી છે.
વેપારીઓએ ભાવવધારાની શક્યતા અંગે ચિંતા વ્યક્ત કરી હતી
કેન્દ્ર સરકારને લખેલા પત્રમાં ડુંગળીના મોટા નિકાસકારોના એક જૂથે સરકારને નિકાસના જથ્થાને નિયંત્રિત કરવા માટે યોગ્ય વ્યવસ્થાને અનુસર્યા વિના ડુંગળીની નિકાસને મંજૂરી આપવાના પરિણામો અંગે ચેતવણી આપી છે. સોમવારે સરકારી અધિકારીઓને મળી રહેલા નિકાસકારોએ દાવો કર્યો હતો કે 300,000 ટન ડુંગળીની કથિત નિકાસથી નાશિક જિલ્લા બજારોમાં પ્રતિ કિલો રૂ. 35-40 અને અન્ય છૂટક બજારોમાં રૂ. 50-60 પ્રતિ કિલોનો વધારો થશે.
