RBI દ્વારા 2000 રૂપિયાની નોટને ચલણમાંથી પાછી ખેંચવાની જાહેરાત કર્યાને દોઢ વર્ષ થવા જઈ રહ્યું છે. ત્યારપછી જે લોકો પાસે 2000 રૂપિયાની નોટ હતી તેમણે બેંકોમાં જમા કરાવી હતી. પરંતુ હજુ સુધી બધી જ નોટો RBIને પરત કરવામાં આવી નથી. RBI દ્વારા આપવામાં આવેલી માહિતીમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે 2000 રૂપિયાની 98 ટકા નોટો બેંકોમાં પાછી આવી છે. લોકો પાસે 7,117 કરોડ રૂપિયાની નોટો છે જેને ચલણમાંથી હટાવી દેવામાં આવી છે.
કુલ 3.56 લાખ કરોડ રૂપિયાની નોટો ચલણમાં હતી
RBIએ 19 મે 2023 ના રોજ ચલણમાંથી રૂ. 2,000 ની બેંક નોટો પાછી ખેંચવાની જાહેરાત કરી હતી. 19 મે 2023 સુધીમાં, તે સમયે ચલણમાં રહેલી રૂ. 2,000ની બેંક નોટોની કુલ કિંમત રૂ. 3.56 લાખ કરોડ હતી. તે 30 સપ્ટેમ્બર, 2024ના રોજ ઘટીને 7,117 કરોડ રૂપિયા થઈ ગયો. કેન્દ્રીય બેંકે નિવેદનમાં કહ્યું, ‘આ રીતે ચલણમાં રહેલી રૂ. 2,000ની 98 ટકા નોટો 7 ઓક્ટોબર, 2023 સુધી તમામ બેંકની શાખાઓમાં ઉપલબ્ધ હતી.’
2000 રૂપિયાની બેંક નોટ બદલવાની સુવિધા
19 મે 2023 થી રિઝર્વ બેંકની 19 ઈસ્યુ ઓફિસમાં ડિમોનેટાઈઝ્ડ રૂ. 2,000ની બેંક નોટ બદલવાની સુવિધા ઉપલબ્ધ છે. આરબીઆઈની ઈશ્યુ ઓફિસો પણ 9 ઓક્ટોબર, 2023થી વ્યક્તિઓ અને સંસ્થાઓ પાસેથી તેમના બેંક ખાતામાં જમા કરાવવા માટે રૂ. 2,000ની બેંક નોટો સ્વીકારી રહી છે. આ ઉપરાંત લોકો દેશની અંદર ભારતીય પોસ્ટ દ્વારા આરબીઆઈની કોઈપણ ઇશ્યુ ઓફિસમાં 2,000 રૂપિયાની નોટો પણ મોકલી રહ્યા છે. આ પૈસા તેમના બેંક ખાતામાં જમા છે.
અમદાવાદ, બેંગલુરુ, બેલાપુર, ભોપાલ, ભુવનેશ્વર, ચંદીગઢ, ચેન્નાઈ, ગુવાહાટી, હૈદરાબાદ, જયપુર, જમ્મુ, કાનપુર, કોલકાતા, લખનૌ, મુંબઈ, નાગપુર, નવી દિલ્હી, પટના અને તિરુવનંતપુરમ ખાતે 19 RBI કચેરીઓ બેંક નોટો જમા/એક્સચેન્જ ઓફર કરે છે. છે. નોંધનીય છે કે નવેમ્બર 2016માં ચલણમાંથી 1000 અને 500 રૂપિયાની નોટો પાછી ખેંચી લીધા બાદ 2000 રૂપિયાની નોટ બહાર પાડવામાં આવી હતી.