ભારતીય રેલ્વેને દેશની જીવાદોરી કહેવામાં આવે છે. ભારતમાં લોકો માટે પરિવહનનું મુખ્ય માધ્યમ ટ્રેન છે. ટ્રેનમાં મુસાફરી કરતી વખતે, તમે તમારા કોચ અથવા ડબ્બાઓને અલગ અલગ રંગોમાં જોયા હશે. સુપરફાસ્ટ ટ્રેનોથી લઈને પેસેન્જર ટ્રેનો સુધી, બધાના રંગો અલગ અલગ હોય છે.
તમે ટ્રેનમાં વાદળી, લાલ અને લીલા રંગના કોચ જોયા હશે. આ બોક્સના વિવિધ રંગો પાછળ એક કારણ છે. ટ્રેનમાં મુસાફરી કરતા ઘણા લોકોને આ વાતની જાણ હોતી નથી. તેથી, એ જાણવું ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ બની જાય છે કે આ લાલ, વાદળી અને લીલા કોચનો અર્થ શું છે, શા માટે અને કઈ ટ્રેનમાં તેનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે?
તમને જણાવી દઈએ કે કોચના ઘણા પ્રકાર હોય છે. ટ્રેનના વાદળી રંગના કોચને ICF એટલે કે ઇન્ટિગ્રલ કોચ ફેક્ટરી કહેવામાં આવે છે. જ્યારે લાલ રંગના કોચને LHB એટલે કે લિંક-હોફમેન-બુશ કહેવામાં આવે છે. આ બે કોચ વચ્ચે ફક્ત રંગનો તફાવત નથી. આ બે પ્રકારના કોચ એકબીજાથી તદ્દન અલગ છે.
લાલ કોચનો અર્થ
લાલ કોચને લિંક હોફમેન પણ કહેવામાં આવે છે. આ ખાસ પ્રકારના કોચ છે. આ જર્મનીમાં બને છે. ભારતીય રેલ્વે દ્વારા વર્ષ 2000 માં આવા કોચ ભારતમાં આયાત કરવામાં આવ્યા હતા. હાલમાં, આવા કોચ પંજાબના કપૂરથલામાં બનાવવામાં આવે છે. તમે ટ્રેનોમાં આ કોચ ઘણી વાર જોયો હશે. લાલ કોચ એલ્યુમિનિયમના બનેલા છે. તે જ સમયે, તેમનું વજન અન્ય કોચની તુલનામાં ઓછું છે. આમાં ડિસ્ક બ્રેક્સ ફીટ કરેલા છે. તેમના ઓછા વજનને કારણે, તેઓ 200 કિલોમીટર પ્રતિ કલાકની ઝડપે દોડી શકે છે. તમે રાજધાની અને શતાબ્દી જેવી ટ્રેનોમાં લાલ રંગના કોચ જોયા હશે. આનાથી આ ટ્રેનો સારી ગતિ પ્રાપ્ત કરી શકે છે.
વાદળી કોચનો અર્થ
ટ્રેનમાં મુસાફરી કરતી વખતે, તમે સૌથી વધુ વાદળી રંગના કોચ જોયા હશે. ટ્રેનમાં મોટાભાગે વાદળી રંગના કોચ જોવા મળે છે. આવા કોચ ધરાવતી ટ્રેનની ગતિ 70 થી 140 કિલોમીટર પ્રતિ કલાક હોય છે. આ લોખંડના બનેલા છે. આમાં એર બ્રેક્સ ફીટ કરેલા છે. તેથી તેનો ઉપયોગ મેલ એક્સપ્રેસ અથવા સુપરફાસ્ટ ટ્રેનોમાં થાય છે. ટ્રેનમાં લાલ રંગના કોચનો પણ ઉપયોગ થાય છે. વાદળી રંગના ICF (ઇન્ટિગ્રલ કોચ ફેક્ટરી) કોચનું ઉત્પાદન 1952 માં શરૂ થયું હતું. આનું ઉત્પાદન તમિલનાડુના ચેન્નાઈમાં સ્થિત ઇન્ટિગ્રલ કોચ ફેક્ટરી (ICF) ખાતે થાય છે.
લીલા ડબ્બા
આ ઉપરાંત, લીલા રંગના કોચ પણ છે. આ ભારતીય રેલ્વે ટ્રેન ગરીબ રથમાં સ્થાપિત કરવામાં આવ્યા છે. આ રીતે, વિવિધ પ્રકારની ટ્રેનો માટે વિવિધ રંગોના ટ્રેન કોચનો પણ ઉપયોગ થાય છે. આ લીલા રંગ પર ઘણા પ્રકારના ચિત્રો પણ બનાવવામાં આવે છે. જેના કારણે તે આકર્ષક લાગે છે. નાની લાઈનો પર દોડતી મીટર ગેજ ટ્રેનોમાં પણ લીલા રંગના કોચનો ઉપયોગ થાય છે.
અકસ્માત સમયે કયો કોચ વધુ સુરક્ષિત છે?
અકસ્માત દરમિયાન ICF કોચના ડબ્બા એકબીજા પર ચઢી ગયા. આનું કારણ એ છે કે તેમાં ડ્યુઅલ બફર સિસ્ટમ છે. જ્યારે અકસ્માત દરમિયાન LHB કોચ એકબીજા પર ચઢતા નથી. આનું કારણ એ છે કે તેમાં સેન્ટર બફર કુલિંગ સિસ્ટમ ઇન્સ્ટોલ કરેલી છે. આનાથી જાન અને માલનું નુકસાન ઓછું થાય છે.