મધ્યપ્રદેશના સાગરમાં એક દુર્લભ કિસ્સો પ્રકાશમાં આવ્યો છે, જ્યાં છ દિવસ પહેલા જન્મેલા બાળકની અંદર વધુ એક ભ્રૂણ મળી આવ્યો છે. જો કે, મહિલાની આઠમા મહિનામાં સોનોગ્રાફી દરમિયાન આ સ્થિતિ વિશે તબીબોને ખબર પડી હતી. મેડિકલ સાયન્સમાં આ સ્થિતિને ગર્ભમાં ગર્ભ કહેવાય છે.
દર 5 લાખ કેસમાં આવો એક કેસ જોવા મળે છે, જોકે અત્યાર સુધી વિશ્વમાં મેડિકલ સાયન્સમાં આવા માત્ર 200 કેસ નોંધાયા છે. હવે આ બાળકનો જીવ બચાવવાનો એકમાત્ર રસ્તો સર્જરી છે. ચાલો જાણીએ ભ્રૂણમાં ગર્ભ શું છે?
બુંદેલખંડ મેડિકલ કોલેજના રેડિયોલોજી વિભાગના અધ્યક્ષ અને પ્રોફેસર ડૉ. પી.પી. સિંહે જણાવ્યું કે, ડિલિવરી થવાના લગભગ 15 દિવસ પહેલા કેસલીની 9 મહિનાની ગર્ભવતી મહિલા તેમના ખાનગી ક્લિનિકમાં તપાસ માટે આવી હતી. તપાસ દરમિયાન, નવજાત બાળકની અંદર ગર્ભ હોવાની શંકાના આધારે, મહિલાને ફોલોઅપ માટે મેડિકલ કોલેજમાં બોલાવવામાં આવી હતી.
આ માટે અહીં વિશેષ તપાસ હાથ ધરવામાં આવી હતી. આ તપાસના અહેવાલમાં જાણવા મળ્યું હતું કે મહિલાના ગર્ભાશયની અંદર ઉછરી રહેલા બાળકની અંદર બાળક અથવા ટેરાટોમા છે. ફેટુમાં ગર્ભ એ એક દુર્લભ તબીબી સ્થિતિ છે જેમાં એક અસામાન્ય રીતે વિકસિત ગર્ભ બીજા જોડિયા ગર્ભના શરીરની અંદર વધે છે. તેને પરોપજીવી ગર્ભ પણ કહેવામાં આવે છે. આ સ્થિતિમાં પરોપજીવી ગર્ભ સંપૂર્ણ રીતે વિકસિત થઈ શકતો નથી અને યજમાન ગર્ભના શરીરની અંદર રહે છે.
આ સ્થિતિ ગર્ભના વિકાસના પ્રારંભિક તબક્કામાં થાય છે, જ્યારે એક જોડિયા ભ્રૂણ બીજા ગર્ભની અંદર વૃદ્ધિ કરવાનું શરૂ કરે છે અને તેના શરીરના અવયવોનો વિકાસ ચાલુ રહે છે. જો કે પરોપજીવી ગર્ભ કરોડરજ્જુ, હાથ, પગ અને માથું જેવા અવયવો વિકસાવી શકે છે, ગર્ભ સામાન્ય રીતે ટકી શકતો નથી.
આ સ્થિતિ માટે શસ્ત્રક્રિયાનો આશરો લેવામાં આવે છે જેથી પરોપજીવી ગર્ભ યજમાનના શરીરમાંથી દૂર કરવામાં આવે. આ સ્થિતિ અત્યંત દુર્લભ છે, અને સમગ્ર વિશ્વમાં બહુ ઓછા કેસો નોંધાયા છે. સામાન્ય રીતે શારીરિક તપાસ, એક્સ-રે, અલ્ટ્રાસાઉન્ડ અથવા સીટી સ્કેન દ્વારા ગર્ભની હાજરીની પુષ્ટિ થાય છે.
સગર્ભા સ્ત્રીઓએ ગર્ભાવસ્થાના શરૂઆતના દિવસોમાં તપાસ અને સોનોગ્રાફી માટે ખાનગી કે સરકારી હોસ્પિટલમાં જવું જોઈએ. આ માટે ખાનગી સોનોગ્રાફી સેન્ટરને રજીસ્ટ્રેશન બાદ સરકાર દ્વારા ચૂકવણી કરવામાં આવે છે. જેથી ગર્ભાવસ્થાના પ્રારંભિક તબક્કામાં અસામાન્યતાઓ શોધી શકાય.
