ચોમાસાની ધીમી ગતિની ચિંતા વચ્ચે હવે IMD એટલે કે ભારતીય હવામાન વિભાગે તણાવ વધાર્યો છે. વિભાગે જૂનમાં વરસાદની આગાહીને ઘટાડીને ‘સામાન્ય કરતાં ઓછી’ કરી દીધી છે. ખાસ વાત એ છે કે વિભાગે માત્ર 20 દિવસમાં તેની અગાઉની આગાહી બદલી છે. જો કે હવામાન નિષ્ણાતો તેને મોટી ચિંતાનો વિષય ગણી રહ્યા નથી.
અહેવાલ મુજબ, હવામાન વિભાગનું કહેવું છે કે જૂન મહિનામાં દેશમાં સરેરાશ વરસાદ સામાન્ય કરતા ઓછો થઈ શકે છે. ગયા મહિને જ હવામાન વિભાગે કહ્યું હતું કે જૂનમાં દેશમાં સામાન્ય વરસાદ થશે, જે એલપીએના 92-108 ટકા હશે. હવે IMD કહે છે, ‘જૂનમાં મધ્ય, ઉત્તર-પશ્ચિમ અને ઉત્તર-પૂર્વના કેટલાક વિસ્તારોમાં સામાન્ય કરતાં ઓછા વરસાદની શક્યતા છે.’
ચોમાસું જૂનમાં જ શરૂ થાય છે, પરંતુ સામાન્ય રીતે 15 જુલાઈ સુધીમાં સમગ્ર દેશને આવરી લે છે. હવે દેશના વરસાદમાં જૂનનો ફાળો 15 ટકા છે. જ્યારે, જુલાઈ અને ઓગસ્ટ દેશમાં વરસાદની મોસમમાં 35-35 ટકા હિસ્સો ધરાવે છે. અખબાર સાથે વાત કરતા, પૃથ્વી વિજ્ઞાન મંત્રાલયના ભૂતપૂર્વ સચિવ એમ રાજીવન કહે છે, ‘હવે આ મહિનાની શરૂઆત છે, તેથી જૂનમાં વરસાદનો અભાવ એ વધુ ચિંતાનો વિષય નથી.’
વરસાદની આગાહીમાં ઘટાડો પણ ચોમાસાની ગતિનો સંકેત આપી શકે છે. કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે પૂર્વ અને મધ્ય વિસ્તારોમાં વરસાદમાં વિલંબ થઈ શકે છે. એટલું જ નહીં મધ્ય, પૂર્વ અને ઉત્તરીય વિસ્તારોમાં ચોમાસામાં વિલંબ થવાથી ગરમી વધી શકે છે. અખબાર સાથે વાત કરતા રાજીવન કહે છે, ‘આ વર્ષે જુલાઈ, ઓગસ્ટ અને સપ્ટેમ્બરમાં સારા વરસાદની આશા રાખી શકીએ છીએ.’
જો આ વર્ષે ચોમાસાની ગતિ સામાન્ય રહી હોત તો તે અત્યાર સુધીમાં પશ્ચિમ બંગાળ, બિહાર, ઝારખંડ, છત્તીસગઢ અને મધ્યપ્રદેશને આવરી લેત. એવું કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે 11 જૂનથી ચોમાસાની પ્રગતિ કંઈક અંશે અટકી ગઈ છે.