દેશમાં પેટ્રોલ અને ડીઝલના ભાવ વર્ષોથી વધી રહ્યા છે અને પ્રતિ લિટર 100 રૂપિયા કે તેથી વધુ થઈ ગયા છે. પરંતુ, શું તમે જાણો છો કે પેટ્રોલનો મૂળ ભાવ શું છે અને કેન્દ્ર અને રાજ્ય સરકારો અને ડીલર કમિશનના કર પછી ગ્રાહકો માટે તે કેટલો મોંઘો બને છે. હકીકતમાં, પેટ્રોલ અને ડીઝલના છૂટક ભાવમાં વધારો થવાનું સૌથી મોટું કારણ કેન્દ્ર અને રાજ્ય સરકારો દ્વારા લાદવામાં આવતા કર છે.
ક્લિયર ટેક્સ રિપોર્ટ અનુસાર, ભારતમાં પેટ્રોલ પર લાદવામાં આવતો કર પેટ્રોલના છૂટક ભાવના 55 ટકા છે, જ્યારે ડીઝલ પર લાદવામાં આવતો કર તેના છૂટક ભાવના 50 ટકા છે. આ ઉપરાંત, રાજ્ય સરકાર વિવિધ ખાતાઓમાંથી વેટ વસૂલ કરે છે.
પેટ્રોલ પર કેટલા પ્રકારના કર વસૂલવામાં આવે છે?- ભારતમાં ઇંધણ કિંમત માળખામાં મુખ્યત્વે 4 ઘટકો છે. તેમાં કેન્દ્ર અને રાજ્ય સરકારો દ્વારા લાદવામાં આવતા કરનો સમાવેશ થાય છે. જેમાં ક્રૂડ ઓઇલની મૂળ કિંમત, એક્સાઇઝ ડ્યુટી, ડીલર કમિશન અને ખર્ચ, મૂલ્યવર્ધિત કર વગેરેનો સમાવેશ થાય છે.
દેશભરમાં ક્રૂડ ઓઇલના ભાવ, ડીલર ચાર્જ અને એક્સાઇઝ ડ્યુટીના ભાવ સમાન છે. પરંતુ, દરેક રાજ્યમાં વેટના દર અલગ અલગ હોય છે, જેના કારણે દરેક રાજ્યમાં પેટ્રોલ અને ડીઝલના ભાવ અલગ અલગ હોય છે.
પેટ્રોલનો વાસ્તવિક ભાવ શું છે? – ભારતમાં, કેન્દ્ર અને રાજ્ય સરકારો દ્વારા લાદવામાં આવતા કર પહેલાં પેટ્રોલનો ભાવ ફક્ત 55 રૂપિયા પ્રતિ લિટર છે. ખાસ વાત એ છે કે અહીં પણ એક કે બે પ્રકારના ચાર્જ પછી પેટ્રોલનો ભાવ વધે છે. હકીકતમાં, ક્રૂડ ઓઇલનો ભાવ 40 રૂપિયા પ્રતિ લિટર છે, જેના પર ઓઇલ માર્કેટિંગ કંપનીઓ પ્રોસેસિંગ ખર્ચ વસૂલ કરે છે, જે 5.66 રૂપિયા પ્રતિ લિટર છે. આ પછી, 10 રૂપિયા પ્રતિ લિટરનો ‘ફુગાવા માટે બફર’ લાદવામાં આવ્યો છે. આ પછી, પેટ્રોલનો મૂળ ભાવ 55.66 રૂપિયા પ્રતિ લિટર થઈ જાય છે.
પેટ્રોલનો ભાવ કેવી રીતે વધે છે? – આપણે ઉપર શીખ્યા છીએ કે પેટ્રોલનો વાસ્તવિક ભાવ શું છે, હવે ચાલો તમને જણાવીએ કે તમામ પ્રકારના કર અને કમિશન પછી તે 100 રૂપિયા કે તેથી વધુ ભાવે ગ્રાહકો સુધી કેવી રીતે પહોંચે છે. ચાલો આ દેશની રાજધાની દિલ્હીના ઉદાહરણથી સમજીએ. દિલ્હીમાં પેટ્રોલ પરના કર
