કુંભ મેળો દર 3 વર્ષે, અર્ધ કુંભ મેળો દર 6 વર્ષે અને મહા કુંભ મેળો દર 12 વર્ષે યોજાય છે. છેલ્લી વખત મહા કુંભ મેળાનું આયોજન વર્ષ 2013માં થયું હતું. આ પછી, 2019 માં અર્ધ કુંભ મેળાનું આયોજન કરવામાં આવ્યું હતું. આ બધા પછી, વર્ષ 2025 માં મહા કુંભ મેળાનું આયોજન થવા જઈ રહ્યું છે. જે એકદમ ભવ્ય બનવા જઈ રહી છે. ચાલો જાણીએ મહાકુંભ 2025 સાથે જોડાયેલી મહત્વની બાબતો.
મહાકુંભ મેળો 2025 મહાકુંભનું આયોજન ઉત્તર પ્રદેશના પ્રયાગરાજમાં વર્ષ 2025માં સિદ્ધિ યોગમાં 29મી જાન્યુઆરીએ થવા જઈ રહ્યું છે. સનાતન ધર્મમાં માનનારાઓ માટે આ સૌથી મોટો તહેવાર છે. જેમાં વિશ્વભરમાંથી સંતો અને લોકો આ પવિત્ર મેળામાં ભાગ લેવા આવે છે. મહાકુંભનો નજારો એવો છે કે જાણે દુનિયાભરમાંથી લોકો આ મેળામાં આવ્યા હોય. એક જગ્યાએ હજારો નદીઓ એકઠી થઈ છે. દરેક વ્યક્તિ મહા કુંભના આ પવિત્ર સંગમમાં ડૂબકી મારવા ઈચ્છે છે. તેથી જ તેને મહાસંગમ પણ કહેવામાં આવે છે. મહાકુંભ 29 જાન્યુઆરી 2025 થી 8 માર્ચ 2025 સુધી ચાલશે.
કુંભ મેળા 2025ની શરૂઆતથી લઈને શાહી સ્નાન સુધીની તારીખ જાણો
13 જાન્યુઆરી: મહાકુંભ 2025નું પ્રથમ શાહી સ્નાન 13 જાન્યુઆરીએ થશે. આ દિવસે પોષ પૂર્ણિમા પણ છે.
14 જાન્યુઆરી: મકરસંક્રાંતિના શુભ અવસર પર શાહી સ્નાનનું ભવ્ય આયોજન પણ કરવામાં આવશે.
29મી જાન્યુઆરી: મૌની અમાવસ્યા 29મી જાન્યુઆરીએ છે. આ દિવસે શાહી સ્નાન પણ થશે.
3 ફેબ્રુઆરી: 3 ફેબ્રુઆરીએ બસંત પંચમીના દિવસે શાહીસ્નાન છે.
12 ફેબ્રુઆરી: માઘ પૂર્ણિમાના શુભ અવસર પર શાહીસ્નાન પણ યોજાશે.
26 ફેબ્રુઆરી: મહાશિવરાત્રીના અવસરે શાહી સ્નાન પણ કરવામાં આવશે.
મહાકુંભ 2025નું આયોજન મુખ્યત્વે 4 સ્થળોએ કરવામાં આવ્યું છે.
હરિદ્વાર- સૂર્ય મેષ રાશિમાં અને ગુરુ કુંભ રાશિમાં હોય ત્યારે હરિદ્વારમાં કુંભ મેળાનું આયોજન કરવામાં આવે છે.
પ્રયાગરાજ- સૂર્ય જ્યારે મકર રાશિમાં હોય ત્યારે પ્રયાગરાજમાં મહાકુંભનું આયોજન કરવામાં આવે છે.
નાસિક- સૂર્ય અને ગુરુ કન્યા રાશિમાં હોય ત્યારે નાશિકમાં મહા કુંભ મેળાનું આયોજન કરવામાં આવે છે.
ઉજ્જૈન- ગુરુ સિંહ રાશિમાં અને સૂર્ય મેષ રાશિમાં હોય ત્યારે ઉજ્જૈનમાં મહાકુંભનું આયોજન કરવામાં આવે છે.
કુંભ 2025નું મહત્વ
કુંભની શરૂઆત ખૂબ જ પ્રાચીન છે, તેની શરૂઆત સમુદ્ર મંથનના સમયથી થાય છે. જ્યારે અમૃતના વાસણ માટે દેવો અને દાનવો વચ્ચે યુદ્ધ થયું હતું. હિન્દુઓ માટે કુંભનું વિશેષ મહત્વ છે. દરેક કુંભના અવસરે લાખો ભક્તો આ ભવ્ય ઉત્સવમાં ભાગ લેવા આવે છે. વર્ષ 2003માં હરિદ્વારમાં યોજાયેલા કુંભ મેળામાં 1 કરોડથી વધુ લોકોએ ભાગ લીધો હતો. કુંભની સૌથી મોટી વિશેષતા એ છે કે ચમત્કારોથી ભરપૂર ઋષિ-મુનિઓ મેળામાં ભાગ લે છે અને જેમના દર્શન દુર્લભ છે. મહાકુંભનું સૌથી મોટું મહત્વ એ છે કે તેમાં ભાગ લેનાર લોકો એક અલગ પ્રકારની અનુભૂતિ અનુભવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે કુંભ દરમિયાન સ્નાન કરવાથી દરેક પ્રકારના પાપોમાંથી મુક્તિ મળે છે. જે વ્યક્તિને મોક્ષ તરફ લઈ જાય છે. મહાકુંભ પોતાનામાં જ ચમત્કારોથી ભરેલો છે. ગંગાના કિનારે રાતોરાત એક શહેર સ્થપાય છે જેમાં દુનિયાભરમાંથી લોકો આવે છે.
આ વખતે મહાકુંભ 2025માં અલગ-અલગ પ્રસંગોએ 6 વખત શાહી સ્નાન યોજાશે.
13 જાન્યુઆરી: મહાકુંભ 2025નું પ્રથમ શાહી સ્નાન 13 જાન્યુઆરીએ થશે. આ દિવસે પોષ પૂર્ણિમા પણ છે.
14 જાન્યુઆરી: મકરસંક્રાંતિના શુભ અવસર પર શાહી સ્નાનનું ભવ્ય આયોજન પણ કરવામાં આવશે.
29મી જાન્યુઆરી: મૌની અમાવસ્યા 29મી જાન્યુઆરીએ છે. આ દિવસે શાહી સ્નાન પણ થશે.
3 ફેબ્રુઆરી: 3 ફેબ્રુઆરીએ બસંત પંચમીના દિવસે શાહીસ્નાન છે.
12 ફેબ્રુઆરી: માઘ પૂર્ણિમાના શુભ અવસર પર શાહીસ્નાન પણ યોજાશે.
26 ફેબ્રુઆરી: મહાશિવરાત્રીના અવસરે શાહી સ્નાન પણ કરવામાં આવશે.
આગામી શાહી સ્નાન ક્યારે છે?
13 જાન્યુઆરી 2025 પછી, આગામી શાહી સ્નાન તારીખ 14 જાન્યુઆરી 2025, મંગળવાર છે. આ દિવસે મકરસંક્રાંતિનો તહેવાર પણ ઉજવવામાં આવશે. પંચાંગ અનુસાર 29 જાન્યુઆરી 2025 બુધવારના રોજ મૌની અમાવસ્યાના દિવસે શાહી સ્નાન છે.
કુંભ ક્યારે છે?
વર્ષ 2013માં પ્રયાગરાજમાં મહાકુંભનું આયોજન કરવામાં આવ્યું હતું. આ પછી, 2019 માં અર્ધ કુંભ મેળાનું આયોજન કરવામાં આવ્યું હતું. આ વખતે મહાકુંભનું આયોજન વર્ષ 2025માં કરવામાં આવશે. 29 જાન્યુઆરી 2025 બુધવારના રોજ સિદ્ધિ યોગમાં મહાસંગમની શરૂઆત થશે.
કુંભ મેળો 2025 ક્યારે છે
વર્ષ 2025માં મહાકુંભ 29મી જાન્યુઆરીએ છે. જે 8 માર્ચ સુધી ચાલશે.
2025માં પ્રયાગરાજમાં કુંભ મેળો ક્યારે યોજાશે?
વર્ષ 2025માં પ્રયાગરાજમાં 29 જાન્યુઆરી 2024ના રોજ મહાકુંભ યોજાવા જઈ રહ્યો છે. આ વખતે 12 વર્ષ બાદ મહાકુંભ યોજાવા જઈ રહ્યો છે.
2027માં આગામી કુંભ મેળો ક્યાં યોજાશે?
2027માં નાસિકમાં મહાકુંભ મેળો યોજાવા જઈ રહ્યો છે.
જ્યાં સૌથી મોટો કુંભ મેળો ભરાય છે
એનસાયક્લોપીડિયા બ્રિટાનીકા અનુસાર, વર્ષ 2019માં પ્રયાગ કુંભ મેળામાં 20 કરોડથી વધુ હિન્દુઓએ ભાગ લીધો હતો. આ અત્યાર સુધીનો સૌથી મોટો કુંભ મેળો હતો.