આધાર કાર્ડનો દુરુપયોગ અટકાવવા માટે યુનિક આઇડેન્ટિફિકેશન ઓથોરિટી ઓફ ઇન્ડિયા (UIDAI) એ મૃત લોકોના આધાર કાર્ડ બ્લોક કરવાનું શરૂ કરી દીધું છે. UIDAI એ અત્યાર સુધીમાં 1.17 કરોડથી વધુ 12-અંકના આધાર નંબરોને નિષ્ક્રિય કર્યા છે. બુધવારે જારી કરાયેલા એક સત્તાવાર નિવેદનમાં આ માહિતી આપવામાં આવી હતી.
UIDAI એ આ પહેલ હેઠળ 24 રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોમાં નોંધાયેલા મૃત્યુ માટે માય આધાર પોર્ટલ પર ‘ફેમિલી મેમ્બર ડેથ રિપોર્ટ’ નામની નવી સેવા શરૂ કરી છે, જેથી લોકો તેમના પરિવારના સભ્યોના મૃત્યુની જાણ કરી શકે.
મૃત્યુની ચકાસણી પછી આધાર કાર્ડ બ્લોક કરવામાં આવી રહ્યા છે
“આધાર ડેટાબેઝની સતત ચોકસાઈ સુનિશ્ચિત કરવા માટે, UIDAI એ વિવિધ સ્ત્રોતોમાંથી મૃત્યુ રેકોર્ડ મેળવવા અને યોગ્ય ચકાસણી પછી સંબંધિત આધાર નંબરોને નિષ્ક્રિય કરવા માટે પગલાં લીધાં છે,” નિવેદનમાં જણાવાયું છે. UIDAI એ જણાવ્યું હતું કે તેણે ભારતના રજિસ્ટ્રાર જનરલને આધાર નંબર સાથે જોડાયેલા મૃત્યુ રેકોર્ડ શેર કરવા વિનંતી કરી હતી અને સિવિલ રજિસ્ટ્રેશન સિસ્ટમ (CRS) નો ઉપયોગ કરીને 24 રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોમાંથી લગભગ 1.55 કરોડ મૃત્યુ રેકોર્ડ પ્રાપ્ત થયા છે.
પરિવારના સભ્યના મૃત્યુ પછી પોર્ટલ પર માહિતી આપવી જરૂરી છે
UIDAI એ નિવેદનમાં જણાવ્યું હતું કે, “યોગ્ય ચકાસણી પછી, લગભગ 1.17 કરોડ આધાર નંબરો નિષ્ક્રિય કરવામાં આવ્યા છે.” બિન-નાગરિક નોંધણી પ્રણાલી ધરાવતા રાજ્યો/કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોમાં સમાન પ્રક્રિયા અમલમાં છે. અત્યાર સુધીમાં, લગભગ 6.7 લાખ મૃત્યુ રેકોર્ડ પ્રાપ્ત થયા છે અને તેમને નિષ્ક્રિય કરવાની પ્રક્રિયા ચાલુ છે.
UIDAI એ જણાવ્યું હતું કે, “પરિવારના સભ્યના મૃત્યુ વિશે માહિતી પ્રાપ્ત થયા પછી, મૃતકના પરિવારના કોઈપણ સભ્યએ, સ્વ-પ્રમાણીકરણ પછી, પોર્ટલ પર અન્ય વસ્તી વિષયક વિગતો સાથે મૃતક વ્યક્તિનો આધાર નંબર અને મૃત્યુ નોંધણી નંબર પ્રદાન કરવો જરૂરી છે.”
UIDAI એ રાજ્ય સરકારો પાસેથી પણ મદદ માંગી
પરિવારના સભ્ય પાસેથી મળેલી માહિતીની યોગ્ય ચકાસણી પ્રક્રિયા પછી, મૃતક વ્યક્તિના આધાર નંબરને નિષ્ક્રિય કરવાનું કાર્ય અથવા આગળની કાર્યવાહી કરવામાં આવે છે.
હાલમાં, UIDAI પોર્ટલને અન્ય રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશો સાથે સંકલિત કરવાની પ્રક્રિયામાં છે. UIDAI મૃત આધાર નંબર ધારકોને ઓળખવામાં રાજ્ય સરકારોની પણ મદદ લઈ રહ્યું છે. એક પાયલોટ પ્રોજેક્ટ તરીકે, ૧૦૦ વર્ષથી વધુ ઉંમરના લોકોની વિગતો રાજ્ય સરકારો સાથે શેર કરવામાં આવી રહી છે જેથી ખાતરી કરી શકાય કે આધાર નંબર ધારક જીવંત છે કે નહીં.
