આ વખતે ગરમી એટલી ચરમસીમાએ છે કે લદ્દાખના પર્વતો અને વિસ્તારો, જે સામાન્ય રીતે ઠંડા હોય છે, પણ સૂર્યના પ્રકોપનો સામનો કરી રહ્યા છે. સમજો કે હિમાચલ પ્રદેશ અને જમ્મુમાં તાપમાન 44 સુધી પહોંચી ગયું છે. હા, લદ્દાખથી બિહાર-ઝારખંડ સુધીનો દેશનો મોટો હિસ્સો ગરમ પવનની લપેટમાં છે. ગરમ હવા મધરાત સુધી લોકોને ઊંઘવા દેતી નથી.
ભેજ, મૂંઝવણ અને ગરમી હવે તબિયત બગાડી રહી છે. માણસ હોય કે પ્રાણીઓ, દરેક જણ તેનાથી પ્રભાવિત થાય છે. ઉત્તર-પશ્ચિમ ભારત હાલમાં તીવ્ર ગરમીના પ્રકોપનો સામનો કરી રહ્યું છે. સતત બીજા દિવસે, યુપીના પ્રયાગરાજ (પ્રયાગરાજ હીટવેવ)માં મહત્તમ તાપમાન દેશમાં સૌથી વધુ 47.6 ડિગ્રી સેલ્સિયસ નોંધાયું હતું. બીજી તરફ બંગાળના પૂર્વી છેડે ચોમાસું હાલ બેઠું છે.
આજે ચોમાસું ક્યાં અટક્યું છે?
જો ચોમાસું સમયસર ચાલુ રહ્યું હોત તો 15 જૂન સુધીમાં અડધા બિહારમાં ભારે વરસાદ થઈ ગયો હોત, પરંતુ આ વખતે ચોમાસું આગળ વધ્યું નથી. યુપી, બિહાર અને બંગાળના મોટાભાગના વિસ્તારોમાં ધરતી હજુ પણ તરસેલી છે. પશ્ચિમ બંગાળના પૂર્વ ભાગમાં હજુ ચોમાસું ચાલુ છે. જો આગામી 1-2 દિવસમાં ચોમાસું આગળ વધવા માટે સ્થિતિ સાનુકૂળ બનશે, તો તે જુલાઈના પ્રથમ સપ્તાહ સુધીમાં દિલ્હીના લોકોને વરસાદના ઝાપટાથી ભીંજવી દેશે.
હવામાન વિભાગે જણાવ્યું છે કે ઉત્તર પ્રદેશ, હરિયાણા, ચંદીગઢ, દિલ્હી, ઉત્તરાખંડ, હિમાચલ પ્રદેશ, મધ્ય પ્રદેશ, ઝારખંડ અને બિહારમાં મોટાભાગના સ્થળોએ મહત્તમ તાપમાન સામાન્ય કરતાં ઘણું વધારે (5.1 ડિગ્રી સેલ્સિયસ અથવા વધુ) હતું. રાષ્ટ્રીય રાજધાનીમાં મહત્તમ તાપમાન 45 ડિગ્રી સેલ્સિયસથી વધુ નોંધાયું હતું, જે સામાન્ય કરતાં સાત ડિગ્રી વધુ હતું. ઝારખંડના ડાલ્ટનગંજમાં મહત્તમ તાપમાન 46 ડિગ્રી સેલ્સિયસ નોંધાયું હતું, જે સામાન્ય કરતાં 9.1 ડિગ્રી વધારે હતું.
ઉત્તરાખંડ અને હિમાચલમાં પણ સ્થિતિ ખરાબ
પહાડી વિસ્તારોમાં પણ આકરી ગરમી પડી રહી છે. ઉત્તરાખંડના દેહરાદૂનમાં મહત્તમ તાપમાન 43.1 ડિગ્રી સેલ્સિયસ નોંધાયું હતું, જે આ સિઝનમાં સામાન્ય કરતાં 9.5 ડિગ્રી વધુ છે. હિમાચલ પ્રદેશના ઉનામાં મહત્તમ તાપમાન 44 ડિગ્રી સેલ્સિયસ નોંધાયું હતું, જે સરેરાશ કરતા 6.7 ડિગ્રી સેલ્સિયસ વધુ છે. જમ્મુ અને કાશ્મીરના કટરામાં મહત્તમ તાપમાન 40.8 ડિગ્રી સેલ્સિયસ નોંધાયું હતું, જે સામાન્ય કરતાં 5.7 ડિગ્રી સેલ્સિયસ વધુ છે. જમ્મુમાં તાપમાનનો પારો 44.3 ડિગ્રી સેલ્સિયસ પર પહોંચી ગયો હતો.
હવામાનશાસ્ત્રીઓએ કહ્યું છે કે ઉત્તર-પશ્ચિમ ભારતમાં મંગળવારે એટલે કે આજે પણ આવી જ ગરમી જારી રહેવાની છે. હા, આજે રાત્રિ પછી તાપમાનમાં બે ડિગ્રી સેલ્સિયસનો ઘટાડો થવાની ધારણા છે. જો કે, મધ્ય અને પૂર્વ ભારતમાં આગામી ત્રણ દિવસ સુધી ઊંચા તાપમાન સાથે સંઘર્ષ ચાલુ રહેશે અને તે પછી થોડી રાહતની અપેક્ષા છે.
પંજાબ અને હરિયાણામાં છેલ્લા ઘણા દિવસોથી ચાલી રહેલી ગરમીમાં કોઈ ઘટાડો થયો નથી અને ભટિંડામાં તાપમાન 46.9 ડિગ્રી સેલ્સિયસ નોંધાયું હતું. સ્થાનિક હવામાન કેન્દ્ર અનુસાર, બંને રાજ્યોની સામાન્ય રાજધાની ચંદીગઢમાં મહત્તમ તાપમાન 44.5 ડિગ્રી સેલ્સિયસ નોંધાયું હતું.
રાજસ્થાનમાં સોમવારે ગરમીની સ્થિતિ વધુ મજબૂત બની હતી. અનેક સ્થળોએ મહત્તમ તાપમાન ગત દિવસ કરતાં એકથી છ ડિગ્રી સેલ્સિયસ વધુ નોંધાયું હતું. હવામાન વિભાગના એક અધિકારીએ જણાવ્યું હતું કે રાજ્યમાં મોટાભાગના સ્થળોએ લઘુત્તમ તાપમાન સામાન્ય કરતા 2 થી 8.1 ડિગ્રી સેલ્સિયસ વધુ નોંધાયું હતું. ઉત્તર ભારતમાં નહીં પરંતુ દક્ષિણ ભારતમાં આ સમયે ભારે વરસાદ પડી રહ્યો છે.
આટલા શહેરમાં વરસી રહ્યા છે અગનગોળા
- પંજાબ, હરિયાણા
- દિલ્હી, યુપી
- હિમાચલ, ઉત્તરાખંડના ભાગોમાં
- ઝારખંડ, બિહાર, નોર્થ એમપી અને ઓડિશાના કેટલાક વિસ્તારોમાં
- ઉત્તર પશ્ચિમ રાજસ્થાન, પશ્ચિમ બંગાળના કેટલાક વિસ્તારો
- જમ્મુ પ્રદેશ