અમેરિકન શોર્ટ સેલર હિંડનબર્ગ રિસર્ચે આરોપ મૂક્યો છે કે સિક્યોરિટીઝ એન્ડ એક્સચેન્જ બોર્ડ ઓફ ઈન્ડિયા (સેબી)ના ચેરપર્સન માધવી પુરી બુચ અને તેમના પતિ ધવલ બુચ અદાણી જૂથના કથિત મની લોન્ડરિંગ કૌભાંડમાં ઉપયોગમાં લેવાતી શંકાસ્પદ વિદેશી કંપનીઓમાં હિસ્સો ધરાવે છે. હિન્ડેનબર્ગે જણાવ્યું હતું કે ભારતીય શેરબજાર નિયમનકાર સેબીએ અદાણી જૂથ સામે કોઈ જાહેર પગલાં લીધાં નથી પરંતુ તેના બદલે અમેરિકન શોર્ટ સેલરને કારણ બતાવો નોટિસ જારી કરી છે.
હિંડનબર્ગના તાજેતરના આરોપો પર ભારતીય શેરબજાર કેવી પ્રતિક્રિયા આપશે તે જાણવા માટે દરેક જણ ઉત્સુક છે. અદાણી ગ્રૂપ પર અગાઉના હિંડનબર્ગ રિસર્ચ રિપોર્ટે ભારતીય શેરબજારમાં ગભરાટ સર્જ્યો હતો. શું આ વખતે પણ એવું જ થશે? કે આ વખતે બજાર સાવધાનીપૂર્વક પ્રતિક્રિયા આપશે?
શેરબજારના વિશ્લેષકો માને છે કે હિન્ડેનબર્ગ દ્વારા સેબીના વડા માધાબી પુરી બૂચ અને તેમના પતિ ધવલ બુચ સામે કરાયેલા આક્ષેપો પર બજાર પ્રતિક્રિયા આપશે, પરંતુ તેની મોટી અસર નહીં થાય. તેમનું માનવું છે કે આ આરોપો માત્ર આરોપો છે, કશું સાબિત થયું નથી.
નિષ્ણાતો કહે છે કે આ આક્ષેપોની શેરબજાર પર ‘નજીવી’ ટૂંકા ગાળાની અસર થઈ શકે છે, પરંતુ હિન્ડેનબર્ગના આક્ષેપો બજારમાં મોટી હલચલ મચાવે તેવી શક્યતા બહુ ઓછી છે. વિશ્લેષકોનું કહેવું છે કે આ સેબીની આંતરિક કામગીરી અને કર્મચારીઓના અનુપાલન સાથે સંબંધિત મામલો છે. બજાર પરિપક્વ છે અને ગભરાટ જેવી સ્થિતિ ઊભી થશે નહીં.
એક રિપોર્ટ અનુસાર માર્કેટ એક્સપર્ટ સુનિલ સુબ્રમણ્યમના જણાવ્યા અનુસાર, માર્કેટ રિએક્ટ કરશે પરંતુ સાથે જ અન્ય રોકાણકારો માટે પણ તકો ઊભી કરી શકે છે. આ મુજબ એવું નથી કે આ આરોપોની બજાર પર કોઈ અસર નહીં થાય. એ નોંધવું અગત્યનું છે કે હિન્ડેનબર્ગ ટૂંકા વિક્રેતા છે. તેમની રુચિ બજારમાં ઘટાડા પર છે અને બજાર અંગેની તેમની વ્યૂહરચના ટૂંકા વેચાણ પર આધારિત છે.
શક્ય છે કે કેટલાક અન્ય માર્કેટ પ્લેયર્સ પણ હશે જેઓ સોમવારે માર્કેટમાં વેચાણ બતાવી શકે છે. આવી સ્થિતિમાં હિંડનબર્ગના લેટેસ્ટ એપિસોડની અસર સોમવારે બજાર પર જોવા મળી શકે છે. પરંતુ આ અસર કેટલી થશે તેનો આધાર લાંબા ગાળાના રોકાણકારો જેઓ બજારમાં વિશ્વાસ ધરાવે છે તેઓ દ્વારા શું પગલાં લેવામાં આવે છે તેના પર છે.
બિઝનેસ સ્ટાન્ડર્ડના અહેવાલ મુજબ સ્વતંત્ર બજાર વિશ્લેષક અંબરીશ બલિગાએ જણાવ્યું હતું કે, “સેબીના વડા પર હિંડનબર્ગ રિસર્ચનો અહેવાલ બજારમાં પ્રારંભિક પ્રતિક્રિયાનું કારણ બની શકે છે, કારણ કે આ આરોપો વર્તમાન સેબીના વડા વિરુદ્ધ છે. જો કે બજાર પણ ઝડપથી સુધરશે. આ આરોપોને કારણે સેબીના ચેરમેન માધાબી પુરી બુચને હટાવે તો જ સમસ્યા ઊભી થશે. ICICI બેંકમાં ચંદા કોચરનો કેસ આ રીતે જોવા મળ્યો હતો.”
ઇક્વિનોમિક્સ રિસર્ચના સ્થાપક અને મુખ્ય સંશોધક જી ચોક્કલિંગમ પણ માને છે કે હિંડનબર્ગે જે કહ્યું છે તે માત્ર આક્ષેપો છે અને તેઓ આવા અહેવાલોને માનતા નથી. ચોક્કલિંગમે સોમવારે શેરબજાર સ્થિર રહેવાની શક્યતા વ્યક્ત કરી છે. વેલ્થમિલ્સ સિક્યોરિટીઝના ઇક્વિટી વ્યૂહરચના નિર્દેશક ક્રાંતિ બાથિનીએ જણાવ્યું હતું કે સેબી પાસે મજબૂત આંતરિક પ્રક્રિયાઓ છે અને જ્યારે આ વિકાસની ભાવનાત્મક ટૂંકા ગાળાની અસર થઈ શકે છે, તે અસંભવિત છે કે તેમાંથી નોંધપાત્ર કંઈપણ બહાર આવે.
આલ્ફાનિટી ફિનટેકના સહ-સ્થાપક અને ડિરેક્ટર યુ.આર. ભટ્ટે જણાવ્યું હતું કે હિંડનબર્ગ રિસર્ચ દ્વારા કરાયેલા આક્ષેપોની અદાણી પરના અહેવાલની સમાન અસર થવાની શક્યતા નથી. હિન્ડેનબર્ગના આક્ષેપોની બજારના સેન્ટિમેન્ટ પર બહુ અસર નહીં થાય. આરોપો પરોક્ષ છે અને તેનો બહુ અર્થ નથી. કોઈપણ પ્રારંભિક પ્રતિક્રિયા પછી બજાર બાઉન્સ બેક કરશે.