શુક્રવારે (25 એપ્રિલ, 2025) કેન્દ્રીય ગૃહમંત્રી અમિત શાહના નિવાસસ્થાને સિંધુ જળ સંધિને સ્થગિત કરવા અંગે એક બેઠક યોજાઈ હતી. કેન્દ્રીય ગૃહમંત્રી અમિત શાહ અને જળશક્તિ મંત્રી સીઆર પાટિલ વચ્ચે 45 મિનિટ લાંબી બેઠકમાં, પાકિસ્તાન જતા પાણીને રોકવાના માર્ગો પર ગંભીર ચર્ચા કરવામાં આવી.
પાણીનું એક ટીપું પણ પાકિસ્તાન ન જવું જોઈએ
સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર, બેઠકમાં ત્રણ મુખ્ય વિકલ્પો, તાત્કાલિક, મધ્ય-ગાળાના અને લાંબા ગાળાના, પર વિચારણા કરવામાં આવી હતી. સરકારનો સ્પષ્ટ ઈરાદો એ છે કે પાણીનું એક ટીપું પણ પાકિસ્તાન ન જવા દેવાય. બેઠક પછી, એવું નક્કી કરવામાં આવ્યું કે પાણી રોકવા માટે દરેક શક્ય પદ્ધતિ પર તાત્કાલિક કામ શરૂ કરવામાં આવશે. અધિકારીઓને આ દિશામાં તાત્કાલિક પગલાં લેવા સૂચના આપવામાં આવી છે.
આ પહેલા જળ શક્તિ મંત્રાલયના સચિવ દેવશ્રી મુખર્જીએ પાકિસ્તાન જળ સંસાધન મંત્રાલયના સચિવ સૈયદ અલી મુર્તઝાને પત્ર લખ્યો હતો. પત્ર દ્વારા, તેમણે પાકિસ્તાનને તાત્કાલિક અસરથી સિંધુ જળ સંધિ સ્થગિત કરવાના નિર્ણયની ઔપચારિક માહિતી આપી.
પાકિસ્તાને જળ સંધિનો ભંગ કર્યો
પત્રમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે આ ભારત સરકાર દ્વારા પાકિસ્તાન સરકારને મોકલવામાં આવેલી નોટિસના સંદર્ભમાં હતું જેમાં સિંધુ જળ સંધિ, 1960 (સંધિ) ની કલમ 12 (3) હેઠળ સુધારો કરવાની માંગ કરવામાં આવી હતી. નોટિસોમાં બદલાતી પરિસ્થિતિઓનો ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે, જેમ કે નોંધપાત્ર વસ્તી વૃદ્ધિ, સ્વચ્છ ઉર્જા વિકાસની જરૂરિયાત અને પાણીની વહેંચણી અંગેની અંતર્ગત ધારણાઓમાં ફેરફાર. ભારત કહે છે કે આ કારણોસર સંધિના વિવિધ લેખો અને કરારો હેઠળની જવાબદારીઓની ફરીથી તપાસ કરવી જરૂરી છે. પત્રમાં પાકિસ્તાન પર સંધિનું ઉલ્લંઘન કરવાનો પણ આરોપ મૂકવામાં આવ્યો છે.
પાકિસ્તાન સતત આતંકવાદને પ્રોત્સાહન આપી રહ્યું છે – ભારત
ભારતે કહ્યું કે પાકિસ્તાને જમ્મુ અને કાશ્મીરમાં સરહદ પારના આતંકવાદને સમર્થન આપવાનું ચાલુ રાખ્યું છે, જેના કારણે સુરક્ષા અનિશ્ચિતતાઓ ઉભી થઈ છે જેના કારણે ભારત સંધિ હેઠળ તેના અધિકારોનો સંપૂર્ણ ઉપયોગ કરી શકતો નથી. વધુમાં, પાકિસ્તાને સંધિ હેઠળ વાટાઘાટો ફરી શરૂ કરવાની ભારતની વિનંતીનો જવાબ આપ્યો ન હતો, જે સંધિનું સંપૂર્ણ ઉલ્લંઘન છે.
દેવશ્રી મુખર્જીએ પત્રમાં સ્પષ્ટતા કરી હતી કે સંધિને સ્થગિત કરવાનો નિર્ણય ભારત સરકારે સંપૂર્ણ વિચાર-વિમર્શ પછી લીધો હતો. ભારત સરકારે નિર્ણય લીધો છે કે 1960 ની સિંધુ જળ સંધિ તાત્કાલિક અસરથી સ્થગિત કરવામાં આવશે. ઉલ્લેખનીય છે કે ભારત અને પાકિસ્તાન વચ્ચે ૧૯૬૦માં વિશ્વ બેંકની મધ્યસ્થી હેઠળ સિંધુ જળ સંધિ પર હસ્તાક્ષર થયા હતા, જે હેઠળ ભારતને ત્રણ પૂર્વીય નદીઓના પાણીનો ઉપયોગ કરવાનો અધિકાર હતો, જ્યારે ત્રણ પશ્ચિમી નદીઓનો પ્રવાહ પાકિસ્તાનને આપવામાં આવ્યો હતો.
