સોનાની કિંમતો સતત વધી રહી છે. સોનાએ સદીઓથી ભારતીયોને આકર્ષિત કર્યા છે, અને તેનું આકર્ષણ આજે પણ ચાલુ છે. આ જ કારણ છે કે ભારતમાં સોનાના દાગીના મોટા પ્રમાણમાં વેચાઈ રહ્યા છે. પરંતુ હવે ભારતમાં સોનું ખરીદવાનો ટ્રેન્ડ બદલાઈ રહ્યો છે. હવે લોકો સોનાના દાગીના ખરીદવાને બદલે ગોલ્ડ ETF અને ડિજિટલ ગોલ્ડમાં રોકાણ કરવાને વધુ મહત્વ આપી રહ્યા છે.
વર્લ્ડ ગોલ્ડ કાઉન્સિલના એક અહેવાલ મુજબ, ભારતમાં સોનાના દાગીનાની માંગ સતત ઘટી રહી છે, જ્યારે ગોલ્ડ ETFમાં રોકાણમાં જબરદસ્ત વધારો થઈ રહ્યો છે. આંકડા આ વાતની સાક્ષી આપી રહ્યા છે. ૨૦૨૧માં, ભારતીયોએ ૬૧૦ ટન સોનાના દાગીના ખરીદ્યા હતા, જ્યારે ૨૦૨૨માં આ ખરીદી ઘટીને ૬૦૦ ટન થઈ ગઈ હતી. આગામી વર્ષે એટલે કે 2023 માં, આ આંકડો 575 ટન રહ્યો. ૨૦૨૪ માં તે ઘટીને ૫૬૩ ટન થવાની ધારણા છે. આ રીતે, છેલ્લા બે વર્ષમાં ઝવેરાતની માંગમાં 7%નો ઘટાડો થયો છે.
ગોલ્ડ ETFમાં 216% નો જબરદસ્ત વધારો
એક તરફ સોનાના દાગીનાની ખરીદીમાં ઘટાડો થયો છે, તો બીજી તરફ, ગોલ્ડ ETF એટલે કે ગોલ્ડ એક્સચેન્જ ટ્રેડેડ ફંડ્સમાં રોકાણ સતત વધી રહ્યું છે. AMFI ના ડેટા અનુસાર, 2022 માં ગોલ્ડ ETF નો AMU માત્ર 460 કરોડ રૂપિયા હતો. ૨૦૨૩માં તે વધીને ૨,૯૧૯ કરોડ રૂપિયા થઈ ગયું. ૨૦૨૪ માં, તે ૨૧૬% ના જંગી ઉછાળા સાથે ૯,૨૨૫ કરોડ રૂપિયા પર પહોંચી ગયું.
ઘરેણાં તેનું આકર્ષણ કેમ ગુમાવી રહ્યા છે?
સોનાના દાગીનાની ખરીદીમાં ઘટાડો થવાનું કારણ સોનાના ભાવમાં થયેલો ભારે વધારો છે. ૨૦૨૪માં સોનાના ભાવમાં ૧૫%નો વધારો થયો, જેના કારણે લોકો માટે ઘરેણાં ખરીદવાનું મોંઘું થયું. આ ઉપરાંત, ઝવેરાતનો મેકિંગ ચાર્જ, જે કુલ કિંમતના 10-25% છે, તે પણ એક મોટું પરિબળ બની રહ્યો છે. આ ઉપરાંત, નવી પેઢી હવે સોનાને ફક્ત રોકાણ તરીકે જોવા લાગી છે, કૌટુંબિક વારસા તરીકે નહીં.
ગોલ્ડ ETF લોકપ્રિય થવાના 3 મોટા કારણો
શું આ ટ્રેન્ડ ભવિષ્યમાં પણ ચાલુ રહેશે?
ભારતમાં સોનાના આભૂષણોનું હંમેશા સાંસ્કૃતિક અને પરંપરાગત મહત્વ રહેશે, ખાસ કરીને લગ્ન અને તહેવારો દરમિયાન. પરંતુ લોકો રોકાણ માટે ગોલ્ડ ઇટીએફ અને ડિજિટલ ગોલ્ડને વધુને વધુ અપનાવી રહ્યા છે. આવનારા સમયમાં, ગોલ્ડ ETF અને ડિજિટલ ગોલ્ડનું બજાર ભૌતિક સોનાની તુલનામાં ઝડપથી વધશે, કારણ કે તે વધુ સુરક્ષિત, અનુકૂળ અને કર-મૈત્રીપૂર્ણ વિકલ્પ છે.
