એ કાશી… જે સત્તાની ધુરી બની ગઈ. એ કાશી… જે દેશના રાજકારણમાં હોટ સીટ બની ગઈ. એ કાશી… જે પીએમ મોદી માટે લકી સીટ બની ગઈ. મહાદેવની નગરી કાશી રાજનીતિની દિશા નક્કી કરે છે. 2014ની ચૂંટણી જુઓ, 2019ની ચૂંટણી જુઓ અને હવે 2024. ચૂંટણીની મોસમમાં જ્યારે પણ પીએમ કાશીની યાત્રા કરે છે ત્યારે રાજકારણનો પવન સંપૂર્ણપણે બદલાઈ જાય છે. ચાલો તમને જણાવીએ કે વારાણસીનો રાજકીય પ્રભાવ શું છે.
દિલ્હીની રાજનીતિનો માર્ગ યુપીમાંથી પસાર થાય છે અને એ જ યુપીની પૂર્વમાં મહાદેવ શિવની નગરી કાશી છે. તે VVIP બેઠક, જે પૂર્વીય રાજકારણનું કેન્દ્ર ગણાય છે. મતલબ કે કાશીએ જે કંઈ નક્કી કર્યું સમજો તે થઈ ગયું. વારાણસી, જે શહેર એક સમયે કોંગ્રેસને સત્તામાં લાવ્યું હતું, તે આજે દેશના વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીની સૌથી નસીબદાર બેઠક બની ગયું છે. તેઓ સતત ત્રીજી વખત આ સીટ પરથી ચૂંટણી લડી રહ્યા છે અને ફરી એકવાર પીએમના રોડ શોએ પૂર્વના રાજકીય વાતાવરણને બદલી નાખ્યું છે.
1991થી 2019ની ચૂંટણી સુધી ભાજપ આ સીટ પર 7 વખત જીત્યું છે. આ દરમિયાન 2004માં જ કોંગ્રેસ અહીંથી જીતી હતી. ત્યારબાદ કોંગ્રેસે 15 વર્ષ બાદ પુનરાગમન કર્યું હતું. 2009ની લોકસભા ચૂંટણીમાં વારાણસી બેઠક દેશની એક VVIP બેઠક બની હતી, જ્યારે ભાજપના પૂર્વ રાષ્ટ્રીય અધ્યક્ષ અને ભૂતપૂર્વ કેન્દ્રીય મંત્રી ડૉ. મુરલી મનોહર જોશીએ BSPની ટિકિટ પર ચૂંટણી લડી રહેલા મુખ્તાર અંસારીને હરાવ્યા હતા.
કાશીનું ગણિત બતાવે છે કે અહીં હિંદુઓની વસ્તી 75 ટકા છે. 20% મુસ્લિમ છે. 5% અન્ય તમામ ધર્મોના અનુયાયીઓ છે. આ લોકસભા બેઠકની 65% વસ્તી શહેરી છે અને 35% ગ્રામીણ છે, જેમાંથી 10% અનુસૂચિત જાતિ છે.
આદિવાસીઓની ટકાવારી પણ 0.7 આસપાસ
એટલે કે કાશી હિન્દુત્વનો ગઢ રહ્યો છે. જ્યાં પૂર્વાંચલની ઘણી સીટો પર ધમકીની અસર જોવા મળી રહી છે. મિર્ઝાપુર, ચંદૌલી, જૌનપુર, ગાઝીપુર જેવી સીટો પર વારાણસીની પ્રતિક્રિયા સ્પષ્ટ દેખાઈ રહી છે. એટલે કે કાશીમાંથી આપવામાં આવેલો સંદેશ મતદારોની સામૂહિક બ્રિગેડ બનાવે છે, એટલે કે એક બ્રિગેડ જે મોજા સાથે આગળ વધે છે.
2014ની ચૂંટણીથી લઈને 2019ની સામાન્ય ચૂંટણીઓ સુધી કાશીએ પણ ચિત્ર સ્પષ્ટ કર્યું કે ભાજપ માટે જીતનું માર્જિન કેટલું મોટું છે, પરંતુ સવાલ એ પણ છે કે પીએમ મોદીએ ત્રીજી વખત વારાણસીને કેમ પસંદ કર્યું?
ચાલો આ પણ સમજીએ. બિહાર, યુપી, મધ્યપ્રદેશ જેવા હિન્દીભાષી રાજ્યો માટે કાશી હિંદુ હાર્ટલેન્ડથી ઓછું નથી. અહીંના લોકોને કાશીમાં અપાર શ્રદ્ધા છે. અયોધ્યા, પ્રયાગ અને કાશીને સનાતન ધર્મના પ્રવાહનો ત્રિકોણ માનવામાં આવે છે. એટલે કે કાશીથી આપવામાં આવેલો સંદેશ પૂર્વનો સૌથી મોટો જનાદેશ બની જાય છે અને ભાજપ આ વાત સારી રીતે સમજે છે.