ફોર્બ્સે આ વર્ષની શરૂઆતમાં વિશ્વના અબજોપતિઓની યાદી જાહેર કરી હતી. આ વખતે લિસ્ટમાં 200 ભારતીયોનો સમાવેશ કરવામાં આવ્યો હતો. ફોર્બ્સની યાદીમાં 200માંથી 25 લોકોનો પ્રથમ વખત સમાવેશ કરવામાં આવ્યો હતો. આ વખતે ઝોમેટોના કો-ફાઉન્ડર દીપેન્દ્ર ગોયલને પહેલીવાર અબજોપતિઓની યાદીમાં સામેલ કરવામાં આવ્યા છે, તેમની સંપત્તિ 8,300 કરોડ રૂપિયાને વટાવી ગઈ છે. પરંતુ જો દિલ્હીના સૌથી અમીર વ્યક્તિની વાત કરીએ તો શિવ નાદરનું નામ સૌથી ઉપર છે. શિવ નાદર પાસે $35.6 બિલિયન (આશરે રૂ. 2,98,898 કરોડ)ની સંપત્તિ છે. દિલ્હીના સૌથી ધનાઢ્ય ઉદ્યોગપતિ હોવા ઉપરાંત તેઓ એક મોટા પરોપકારી પણ છે.
કોણ છે શિવ નાદર?
શિવ નાદર આંતરરાષ્ટ્રીય IT કન્સલ્ટિંગ કંપની HCL Technologies ના સ્થાપક અને અધ્યક્ષ એમેરિટસ છે. નાદર અને તેના મિત્રોએ 1976માં નોર્મલના ગેરેજમાંથી રૂ. 1,87,000ના પ્રારંભિક રોકાણ સાથે કંપનીની શરૂઆત કરી હતી. શરૂઆતમાં તેમની કંપનીએ કેલ્ક્યુલેટર અને માઇક્રોપ્રોસેસર બનાવવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કર્યું. બાદમાં તેમની કંપની HCL Technologies વિશ્વની ટોચની IT કંપનીઓમાંની એક બની ગઈ છે. આજે HCLનો બિઝનેસ દેશ અને દુનિયામાં ફેલાયેલો છે. HCL વિશ્વના 60 દેશોમાં હાજરી ધરાવે છે.
શિવ નાદરનું જીવન
શિવ નાદરનો જન્મ તમિલનાડુના તુતીકોરિન જિલ્લામાં થયો હતો. તેણે સેન્ટ જોસેફ બોયઝ હાયર સેકન્ડરી સ્કૂલમાં અભ્યાસ કર્યો. નાદરે પીએસજી કોલેજ ઓફ ટેક્નોલોજી, કોઈમ્બતુરમાંથી ઈલેક્ટ્રીકલ અને ઈલેક્ટ્રોનિક્સ એન્જીનીયરીંગની ડિગ્રી મેળવી. તેમણે 1967માં વાલચંદ ગ્રૂપની કૂપર એન્જિનિયરિંગ લિમિટેડ સાથે તેમની કારકિર્દીની શરૂઆત કરી હતી. બાદમાં તેણે ટેલી-ડિજિટલ કેલ્ક્યુલેટર મેન્યુફેક્ચરિંગ કંપની માઇક્રોકોમ્પ શરૂ કરી. તે પાછળથી હિન્દુસ્તાન કોમ્પ્યુટર્સ લિમિટેડ તરીકે જાણીતું હતું અને હવે HCL ટેક્નોલોજીસ તરીકે ઓળખાય છે. આઈટી ઉદ્યોગમાં નાદરનું મોટું યોગદાન છે, જેના કારણે તેમને વર્ષ 2008માં પદ્મ ભૂષણથી નવાજવામાં આવ્યા હતા.
જવાબદારી દીકરીને સોંપી
40 વર્ષથી વધુ સમય સુધી એચસીએલ ટેક્નોલોજીનું નેતૃત્વ કર્યા પછી, શિવ નાદર ચેરમેન પદ પરથી હટી ગયા અને તેમની પુત્રી રોશની નાદરને જવાબદારી સોંપી. રોશની નાદર દેશની સૌથી ધનાઢ્ય મહિલાઓમાંની એક છે અને બિઝનેસની સાથે સાથે તે દરરોજ પરોપકારના પારિવારિક વારસાને આગળ વધારી રહી છે. આજે તે HCL ટેક્નોલોજીસની ચેરપર્સન છે. પોતાની મહેનત અને દૂરંદેશીથી તેણે HCLને નવી ઉંચાઈઓ પર લઈ જવી છે. પિતાની જેમ રોશનીને પણ સામાજિક કાર્યોમાં ઊંડો રસ છે.
પરોપકારીઓની યાદીમાં ‘ડંકા’
શિવ નાદર અને તેમનો પરિવાર તેમના પરોપકારી કાર્યો માટે પણ જાણીતો છે. મિન્ટમાં છપાયેલા સમાચાર અનુસાર, તેમણે નાણાકીય વર્ષ 2022-2023 દરમિયાન લગભગ રૂ. 2,042 કરોડ (લગભગ રૂ. 5.6 કરોડ) દાનમાં આપ્યા હતા. આટલું દાન આપવાને કારણે, તેમણે હુરુન ઈન્ડિયા ફિલાન્થ્રોપી લિસ્ટ 2023માં સતત ત્રણ વર્ષ સુધી ‘દેશના સૌથી ઉદાર વ્યક્તિ’નું બિરુદ મેળવ્યું છે. દાન ઉપરાંત, નાદારે ચેન્નાઈમાં SSN કોલેજ ઑફ એન્જિનિયરિંગની શરૂઆત કરી અને HCL ટેક્નૉલૉજી દ્વારા અનેક શૈક્ષણિક સંસ્થાઓને સમર્થન આપ્યું.