નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણ 23 જુલાઈ 2024ના રોજ મોદી સરકારના ત્રીજા કાર્યકાળનું પ્રથમ બજેટ રજૂ કરવા જઈ રહ્યા છે. મંગળવારે બજેટ રજૂ કરતા પહેલા નાણામંત્રી 21 જુલાઈએ સંસદમાં સરકારનો આર્થિક સર્વે રજૂ કરશે. બજેટ પહેલા આર્થિક સર્વે રજૂ કરવાની પરંપરા રહી છે. આ સર્વેને સરકારના રિપોર્ટ કાર્ડ તરીકે જોવામાં આવે છે. આ રિપોર્ટ દ્વારા સરકાર છેલ્લા એક વર્ષના કામની સમીક્ષા કરે છે અને ભવિષ્યની યોજનાઓ તૈયાર કરે છે.
શા માટે આર્થિક સર્વે મહત્વપૂર્ણ છે?
આર્થિક સર્વેક્ષણ દ્વારા સરકાર દેશની આર્થિક સ્થિતિનું વધુ સારું ચિત્ર રજૂ કરે છે. જેમાં કામ, રોજગાર, જીડીપીના આંકડા, બજેટ ખાધ અને છેલ્લા એક વર્ષની મોંઘવારી જેવી બાબતોની મહત્વની માહિતી નોંધવામાં આવી છે. તેના દ્વારા દેશના મુખ્ય આર્થિક સલાહકાર દ્વારા સર્વે તૈયાર કરવામાં આવે છે.
આ માહિતી આર્થિક સર્વેમાં નોંધવામાં આવી છે
આર્થિક સર્વે નાણા મંત્રાલયનો વાર્ષિક દસ્તાવેજ છે. તેમાં દેશના આર્થિક વિકાસનો હિસાબ છે. આ સર્વે દર્શાવે છે કે દેશને ક્યાં ફાયદો થયો છે અને ક્યાં નુકસાન થયું છે. આ સર્વેના આધારે નક્કી કરવામાં આવે છે કે આગામી વર્ષમાં અર્થતંત્રમાં કેવા પ્રકારની શક્યતાઓ જોવા મળશે.
આર્થિક સર્વે કોણ તૈયાર કરે છે?
આર્થિક સર્વેક્ષણનો અહેવાલ નાણા મંત્રાલયના અર્થશાસ્ત્ર વિભાગ દ્વારા તૈયાર કરવામાં આવે છે. તે મુખ્યત્વે મુખ્ય આર્થિક સલાહકારની દેખરેખ હેઠળ બનાવવામાં આવે છે. આ વર્ષે આ આર્થિક સર્વે મુખ્ય આર્થિક સલાહકાર વી અનંત નાગેશ્વરનની આગેવાની હેઠળની ટીમ દ્વારા તૈયાર કરવામાં આવ્યો છે.
સામાન્ય લોકો મહત્વપૂર્ણ માહિતી મેળવે છે
- આર્થિક સર્વેક્ષણ દેશની અર્થવ્યવસ્થાનું સાચું ચિત્ર ઉજાગર કરે છે. આ સાથે સરકાર દેશની મોંઘવારીથી લઈને બેરોજગારી સુધીના આંકડા લોકો સમક્ષ રજૂ કરે છે.
- આનાથી સામાન્ય લોકો સરકારની ભાવિ નીતિ અને રોડમેપ વિશે જાણી શકે છે.
- આર્થિક સર્વેમાં, વિવિધ ક્ષેત્રોની કામગીરી અને રોકાણ અને બચતના મોરચે દેશે કેટલો વિકાસ કર્યો છે તેની માહિતી પણ આપવામાં આવે છે.