દરેક પાસે આધાર કાર્ડ, વોટર આઈડી અને પાન કાર્ડ જેવા દસ્તાવેજો છે. તેઓ બેંક ખાતું ખોલાવવાથી લઈને વિવિધ કાર્યો માટે જરૂરી છે. આ સિવાય આ દસ્તાવેજો તમારા એડ્રેસ પ્રૂફ તરીકે પણ કામ કરે છે. પરંતુ જો તમારા પરિવારના કોઈ વ્યક્તિનું કોઈ કારણસર મૃત્યુ થાય છે, તો આ દસ્તાવેજોનું શું કરવું જોઈએ. ઘણા લોકો આ વિશે જાણતા નથી. અહીં જાણો જેથી કરીને કોઈ વ્યક્તિના મૃત્યુ પછી કોઈ તેના દસ્તાવેજોનો લાભ ન લઈ શકે.
મતદાર ID
તમને મતદાર ID દ્વારા જ તમારો મત આપવાનો મોકો મળે છે. પરંતુ કોઈના મૃત્યુ પછી તમે તેનું વોટર આઈડી કાર્ડ રદ કરાવી શકો છો. આ માટે તમારે ચૂંટણી કાર્યાલયમાં જઈને ફોર્મ-7 ભરવું પડશે, ત્યારપછી આ કાર્ડ રદ થઈ જશે. મતદાર ID રદ કરવા માટે મૃતકના મૃત્યુ પ્રમાણપત્રની જરૂર પડી શકે છે.
આધાર કાર્ડ
હાલમાં આધાર કાર્ડને રદ કરવાની કે સરન્ડર કરવાની કોઈ જોગવાઈ નથી, પરંતુ તમે તેને લોક કરી શકો છો. આધાર કાર્ડને લોક કરવા માટે તમારે સત્તાવાર વેબસાઇટ- www.uidai.gov.in પર જવું પડશે. અહીં ‘My Aadhaar’ પસંદ કરો અને પછી ‘Aadhaar Services’ પર ક્લિક કરો. આ પછી લોક/અનલોક બાયોમેટ્રિક્સ પર ક્લિક કરો. હવે અહીં 12 અંકનો આધાર નંબર અને આપેલ કેપ્ચા કોડ દાખલ કરો.
આ સાથે Send OTP વિકલ્પ પસંદ કરો. રજીસ્ટર્ડ મોબાઈલ નંબર પર OTP આવશે, તેને એન્ટર કરો. આ પછી તમને બાયોમેટ્રિક ડેટાને લોક/અનલૉક કરવાનો વિકલ્પ મળશે, જેને તમે પસંદ કરી શકો છો. લોક બટન પર ક્લિક કરતાની સાથે જ બાયોમેટ્રિક ડેટા લોક થઈ જશે. આ સિવાય જો વ્યક્તિ તેના મૃત્યુ પહેલા આધાર દ્વારા કોઈ યોજના અથવા સબસિડીનો લાભ લઈ રહ્યો હતો, તો સંબંધિત વિભાગને વ્યક્તિના મૃત્યુ વિશે જાણ કરવી જોઈએ. જેથી તેનું નામ સ્કીમમાંથી કાઢી નાખવામાં આવે.
પાન કાર્ડ
આવકવેરો ભરવા ઉપરાંત, બેંક અને ડીમેટ ખાતા ખોલવા જેવા ઘણા કાર્યો માટે પાન કાર્ડ જરૂરી છે. પરંતુ જો પાન કાર્ડ ધારક મૃત્યુ પામે છે, તો તેના પરિવારના સભ્યોએ તેનું કાર્ડ સરેન્ડર કરવું જોઈએ. આ માટે મૃતકના પરિવારના સભ્યએ આવકવેરા વિભાગનો સંપર્ક કરવો પડશે. આત્મસમર્પણ કરતા પહેલા, મૃતકના તમામ ખાતાઓ અન્ય વ્યક્તિના નામે ટ્રાન્સફર અથવા બંધ કરવા જોઈએ. જેથી પાછળથી આ કામમાં કોઈ મુશ્કેલી ન આવે.
પાસપોર્ટ
આધાર કાર્ડની જેમ પાસપોર્ટ પણ રદ કરવાની કોઈ જોગવાઈ નથી. તેની સમાપ્તિ પછી, તે આપમેળે અમાન્ય બની જાય છે. આવી સ્થિતિમાં તમારે પાસપોર્ટને તેની એક્સપાયરી ડેટ સુધી સુરક્ષિત રાખવો જોઈએ, જેથી તે ખોટા હાથમાં ન જાય.
