નેશનલ પેમેન્ટ્સ કોર્પોરેશન ઓફ ઈન્ડિયા સ્માર્ટફોનમાંથી રોકડ ઉપાડવાનું વધુ સરળ બનાવવા માટે મોટી તૈયારીઓ કરવા જઈ રહ્યું છે. ઈકોનોમિક ટાઈમ્સના એક અહેવાલ મુજબ, ટૂંક સમયમાં ભારતમાં લોકો 20 લાખથી વધુ બિઝનેસ કોરસપોન્ડન્ટ (BC) આઉટલેટ્સ પર યુનિફાઈડ પેમેન્ટ ઈન્ટરફેસ (UPI) દ્વારા રોકડ ઉપાડી શકશે. વધુને વધુ લોકો આ સુવિધાનો લાભ લઈ શકે તે માટે, NPCI એ મંજૂરી માટે રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (RBI) નો સંપર્ક કર્યો છે.
હાલમાં, UPI-આધારિત રોકડ ઉપાડની સુવિધા ફક્ત પસંદગીના ATM અથવા કેટલીક દુકાનો પર જ ઉપલબ્ધ છે. આની પણ મર્યાદા છે. શહેરો અને શહેરોમાં પ્રતિ ટ્રાન્ઝેક્શન મર્યાદા 1,000 રૂપિયા અને ગામડાઓમાં 2,000 રૂપિયા નક્કી કરવામાં આવી છે. રિપોર્ટમાં જણાવાયું છે કે પ્રસ્તાવિત યોજના હેઠળ, BC આઉટલેટ્સ પર દરેક ટ્રાન્ઝેક્શન પર 10,000 રૂપિયા સુધીની રોકડ ઉપાડી શકાશે.
બિઝનેસ કોરસપોન્ડન્ટ આઉટલેટ્સ શું છે?
બિઝનેસ કોરસપોન્ડન્ટ્સ સ્થાનિક એજન્ટો છે જે દૂરના વિસ્તારોમાં બેંકિંગ સેવાઓ પૂરી પાડે છે જ્યાં ATM સુવિધાઓ ઉપલબ્ધ નથી. આવા વંચિત વિસ્તારોમાં, આ લોકો બેંક શાખાઓના વિસ્તરણ તરીકે કામ કરે છે. બિઝનેસ કોરસપોન્ડન્ટ દુકાનદાર, NGO અથવા કોઈપણ વ્યક્તિ હોઈ શકે છે. અગાઉ પણ લોકો આધાર-આધારિત પ્રમાણીકરણ અને ડેબિટ કાર્ડ દ્વારા રોકડ ઉપાડવા માટે બિઝનેસ કોરસપોન્ડન્ટ્સનો ઉપયોગ કરતા હતા.
હવે જો UPI-આધારિત QR કોડ લાગુ કરવામાં આવે છે, તો ગ્રાહકો તેમના ફોન પર કોઈપણ UPI એપ્લિકેશનનો ઉપયોગ કરીને કોડ સ્કેન કરીને રોકડ ઉપાડી શકશે. આ હેઠળ, લાખો નાના સર્વિસ પોઈન્ટ અથવા દુકાનદારોને QR કોડ આપવામાં આવશે. આ માટે, NPCI એ રિઝર્વ બેંક પાસેથી પરવાનગી માંગી છે કે UPI દ્વારા રોકડ ઉપાડની સુવિધા બિઝનેસ કોરસપોન્ડન્ટ્સને પણ આપવામાં આવે.
આ લોકોને ફાયદો થશે
આ નવી સિસ્ટમ એવા ગ્રાહકોને પણ ફાયદો કરાવી શકે છે જેમને ફિંગરપ્રિન્ટ પ્રમાણીકરણમાં મુશ્કેલી પડે છે અથવા જેઓ ડેબિટ કાર્ડનો ઉપયોગ કરવાથી શરમાય છે. હાલમાં, ગ્રાહકો BCs પર હાલના માઇક્રો ATM મશીનોમાં તેમના કાર્ડ દાખલ કરીને પૈસા ઉપાડે છે. હવે સિસ્ટમને વધુ સરળ બનાવવા માટે કામ ચાલી રહ્યું છે. આ હેઠળ, લોકો BC આઉટલેટ્સમાં જઈને QR કોડ સ્કેન કરીને પૈસા ઉપાડી શકશે. તમને જણાવી દઈએ કે NPCI એ વર્ષ 2016 માં UPI લોન્ચ કર્યું હતું.