ભારતીય રિઝર્વ બેંકે 2000 રૂપિયાની નોટને ચલણમાંથી બહાર કરી દીધી છે. તેને 30 સપ્ટેમ્બર 2023 પછી બદલી શકાશે નહીં. રિઝર્વ બેંકે બેંકોને આદેશ આપ્યો છે કે તે જારી ન કરે. જો કે, તે લીગલ ટેન્ડર રહેશે. 2000ની નોટ વર્ષ 2016માં 1000 અને 500 રૂપિયાની નોટોને નોટબંધી બાદ બહાર પાડવામાં આવી હતી. હવે તેને ચલણમાંથી બહાર કાઢવામાં આવી રહી છે.આ પહેલી કે બીજી વખત નથી કે જ્યારે કોઈ નોટ ચલણમાંથી બહાર કાઢવામાં આવી હોય. આ પહેલા પણ લીગલ ટેન્ડર અથવા ચલણમાં રહેલી નોટોને લગતા નિર્ણયો ઘણી વખત લેવામાં આવ્યા છે. નોંધપાત્ર રીતે, 2000 રૂપિયાની નોટ સંબંધિત નિર્ણય નોટબંધીના દાયરામાં આવતો નથી. તેને માત્ર સર્ક્યુલેશનમાંથી બહાર કાઢવામાં આવ્યું છે.
એક સમયે 5000 અને 10 હજારની નોટો ચાલતી હતી
1978 માં, મોરારજી દેસાઈની સરકારે દેશમાં અને અંગ્રેજોથી આઝાદી મેળવ્યા પછી કાળા નાણાંને ડિમોનેટાઇઝ કરવાનો નિર્ણય લીધો. અખબારોમાં છપાયેલા સમાચાર મુજબ તે દરમિયાન લોકોને ઘણી મુશ્કેલીનો સામનો કરવો પડ્યો હતો. મોરારજી સરકારે મોટી નોટો પર પ્રતિબંધ મૂક્યો હતો. જનતા પાર્ટીની આગેવાની હેઠળની સરકારે રૂ. 1,000, રૂ. 5,000 અને રૂ. 10,000ની નોટો બંધ કરી દીધી હતી.
આઝાદી પહેલા નોટબંધી થઈ હતી
આઝાદી પહેલા દેશમાં પહેલીવાર નોટબંધી કરવામાં આવી હતી. ભારતના વાઈસરોય અને ગવર્નર જનરલ સર આર્ચીબાલ્ડે 12 જાન્યુઆરી 1946ના રોજ ઉચ્ચ ચલણી બેંક નોટોના વિમુદ્રીકરણનો આદેશ આપ્યો હતો. 13 દિવસ પછી, 26 જાન્યુઆરીએ બપોરે 12 વાગ્યા પછી, બ્રિટિશ કાળમાં જારી કરાયેલી રૂ. 500, રૂ. 1000 અને રૂ. 10000ની નોટો રદ કરવામાં આવી હતી. ઈતિહાસકારોના મતે, ઉદ્યોગપતિઓ સરકાર પાસેથી વિદેશમાં થયેલા નફાની ચોરી કરતા હતા, જેના કારણે સરકારે 100 રૂપિયાથી વધુની નોટો પર પ્રતિબંધ મૂક્યો હતો.
1938માં 10 હજારની નોટો છાપવામાં આવી હતી
રિઝર્વ બેંકે 10,000 રૂપિયાની નોટો છાપી હતી. આ સાથે 10 અને 5 રૂપિયાની નોટો છાપવામાં આવી હતી. આ વર્ષે 5 રૂપિયાની પ્રથમ કાગળની નોટ છાપવામાં આવી હતી. 1946માં 1000 અને 10 હજાર રૂપિયાની નોટ બંધ કરવામાં આવી હતી. ત્યારબાદ 1954માં 1000 અને 5000 રૂપિયાની નોટો છાપવામાં આવી. આ પછી 5000 રૂપિયાની નોટો પણ છાપવામાં આવી અને બાદમાં 1978માં બંનેને બંધ કરી દેવામાં આવી.
2016માં 500 અને 1000 રૂપિયાની નોટો બંધ કરવામાં આવી હતી
8 નવેમ્બર 2016ના રોજ મોદી સરકારે 500 અને 1000 રૂપિયાની નોટોને બંધ કરવાનો નિર્ણય લીધો હતો. આ નિર્ણય બાદ 2000 રૂપિયાની નોટ બહાર પાડવામાં આવી હતી. આ સાથે 500 રૂપિયાની નવી નોટો બહાર પાડવામાં આવી હતી. આ નિર્ણય કાળા નાણા સામે લેવામાં આવ્યો છે. તે દરમિયાન લોકોને નોટ બદલવા માટે ઘણી મુશ્કેલીઓનો સામનો કરવો પડ્યો હતો. હવે 2000 રૂપિયાને સર્ક્યુલેશનમાંથી પાછી ખેંચી લેવાનો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો છે.
Read More
- ૧ લાખ ૬૮ હજાર રૂપિયા પેન્શન! પીએમ મોદીના પત્ની જશોદાબેનને બીજા કયા લાભ મળે છે?
- નવરાત્રી દરમિયાન ઘરમાં આ છોડ વાવો, તમારા પરિવારમાં ખુશીઓ અને સમૃદ્ધિનો માહોલ રહેશે.
- પિતૃ પક્ષની એકાદશીનો મહાસંયોગ, વૃષભ, કર્ક, કન્યા સહિત આ 3 રાશિઓને મળશે સૌભાગ્ય
- … અને આ 1.15 લાખ પુરા, 10 ગ્રામ = 1.15 લાખ, નવરાત્રિ પહેલાં જ સોનાના ભાવમાં જબ્બર તેજી
- બે વખત કરડનાર કૂતરાને થશે ‘આજીવન કેદ’ની સજા, સરકારે જાહેર કર્યું નવું ફરમાન, લોકોમાં ગંભીર ચર્ચા
