ફેબ્રુઆરી 2021 માં, મ્યાનમારની સેનાએ બળવો કરીને સત્તા પર કબજો કર્યો. આ સાથે, દેશની અર્થવ્યવસ્થા વધુ બગડી, જે અગાઉ કોવિડ રોગચાળાને કારણે ખરાબ સ્થિતિમાં હતી. દેશમાં મોંઘવારી આસમાનને સ્પર્શવા લાગી. સામાન્ય લોકો માટે પ્રાથમિક વસ્તુઓ ખરીદવી પણ મુશ્કેલ બની ગઈ છે.
સ્થિતિ એવી બની કે ડોક્ટરો જેવા આદરણીય વ્યવસાયમાં કામ કરતા લોકોના પગારમાં પણ ઘટાડો થવા લાગ્યો. તેઓને તેમની મૂળભૂત જરૂરિયાતો પૂરી કરવી મુશ્કેલ થવા લાગી. સંજોગો એવા હતા કે તેમને નાણાકીય કટોકટીનો સામનો કરવા માટે અન્ય માર્ગો શોધવા પડ્યા હતા અને તેમને જે માર્ગો મળ્યા તે શરમજનક હતા.
‘ડેટ ગર્લ્સ’ ડોક્ટરો કરતા બમણી કમાણી કરી રહી છે
મે નામના ડૉક્ટરનો પગાર (તેમની ઓળખને સુરક્ષિત રાખવાની વિનંતીને કારણે પૂરું નામ આપવામાં આવ્યું નથી) દર મહિને $415 જેટલો હતો. પરંતુ મહિનાની શરૂઆતમાં તેનો અંત આવી રહ્યો હતો, અને તેના પિતાની કિડનીની બિમારીએ તેને વધુ પરેશાન કરી. ગંભીર આર્થિક તંગીમાંથી પસાર થતી વખતે, તેણી કેટલીક “ડેટ ગર્લ્સ” ને મળી જેઓ તેના કરતા બમણી કમાણી કરતી હતી.
દવાનો અઘરો અભ્યાસ, ટકી રહેવા વેશ્યાવૃત્તિ કરવી
દવા જેવા આદરણીય વ્યવસાય કરતાં વેશ્યાવૃત્તિ બમણી કમાણી કરે છે તે જોઈને હું દંગ રહી ગઈ. જો કે, આમાં તેઓએ અજાણ્યા પુરૂષો સાથે શારીરિક સંબંધ બાંધવાના હતા. અંતે મેએ હાર માની લીધી અને આ વ્યવસાયમાં જોડાવાની ફરજ પડી. “એ સ્વીકારવું મુશ્કેલ છે કે ડૉક્ટર બનવા માટે આટલા વર્ષોના સખત અભ્યાસ પછી, હું હવે માત્ર પૂરા કરવા માટે આ પ્રકારનું કામ કરી રહી છું,” મે જેઓ એક કરતા વધુ સમયથી વેશ્યા તરીકે કામ કરી રહી છે તે કહે છે. મારા પરિવારને ખબર નથી કે હું આવું કામ કરું છું.
માત્ર મ્યાનમારમાં જ નહીં, શિક્ષિત મહિલાઓના એક નવા જૂથને સેક્સ વર્ક કરવા માટે ફરજ પાડવામાં આવે છે, જેમાં ડૉક્ટરો, શિક્ષકો, નર્સો અને અન્ય શિક્ષિત વ્યાવસાયિકોનો સમાવેશ થાય છે.
મ્યાનમારમાં વેશ્યાવૃત્તિ પર પ્રતિબંધ છે
બીજી વિચારવા જેવી બાબત એ છે કે મ્યાનમારમાં વેશ્યાવૃત્તિ ગેરકાયદે હોવા છતાં આટલા મોટા પાયા પર વેશ્યાવૃત્તિ થઈ રહી છે. સ્થિતિ એવી છે કે આવી ‘ડેટ ગર્લ્સ’ સરળતાથી રસ્તાઓ પર ફરતી જોવા મળશે. મહિલા અધિકાર કાર્યકરોએ જણાવ્યું હતું કે વધુ શિક્ષિત મહિલાઓ હવે આજીવિકા મેળવવા માટે પુરુષો સાથે સેક્સ માણે છે. આ ખૂબ જ દુર્ભાગ્યપૂર્ણ છે.
બળવા પછી સ્થિતિ વધુ વણસી
બળવા અને તેના પછીના ગૃહ યુદ્ધે મ્યાનમારની અર્થવ્યવસ્થાને તબાહ કરી નાખી છે. આ વર્ષે મોંઘવારી દર 26 ટકા વધ્યો છે. વીજળીની અછતના કારણે કારખાનાઓ ઠપ્પ થઈ ગયા, કમોસમી વરસાદથી ખેતરોમાં પાણી ભરાઈ ગયા અને ચીન અને થાઈલેન્ડ નજીકના વિસ્તારોમાં લડાઈએ સીમાપારનો વેપાર નષ્ટ કર્યો. મ્યાનમારનું ચલણ, ક્યાટ, આ વર્ષે ડોલર સામે તેના મૂલ્યના બે-પાંચમા ભાગને ગુમાવ્યું છે. વર્લ્ડ બેંકના જણાવ્યા અનુસાર, મ્યાનમારના લગભગ અડધા લોકો હવે ગરીબીમાં જીવે છે.
દુ:ખનો કોઈ અંત નથી…
આવી સ્થિતિમાં અહીંના લોકો અને ખાસ કરીને મહિલાઓની પરેશાનીનો કોઈ અંત નથી. જાર મંડલે નામની નર્સે કહ્યું કે તે એક ખાનગી હોસ્પિટલમાં નર્સ હતી, જેને લશ્કરી સરકારે બંધ કરી દીધી હતી કારણ કે તેના ડોકટરો વિરોધ આંદોલનમાં જોડાયા હતા. આ પછી તેને રોજીરોટી કમાવવા માટે ડેટ ગર્લ બનવું પડ્યું. હવે જાર કહે છે કે ઘણી વખત અમને કોન્ડોમ વગર સેક્સ કરવાની ફરજ પાડવામાં આવે છે. આ બધું ‘શુદ્ધ નરક’માં રહેવા જેવું છે.