બાંગ્લાદેશના વડા પ્રધાન શેખ હસીનાએ દેશમાં હિંસક વિરોધ બાદ પોતાના પદ પરથી રાજીનામું આપી દીધું હતું. સોમવારે સાંજે જ્યારે ટોળું વડા પ્રધાનના આવાસમાં ઘૂસ્યું ત્યારે હસીના હેલિકોપ્ટરમાં દેશ છોડીને ભાગી ગઈ હતી. વિરોધીઓ પીએમના રાજીનામાની ઉજવણી કરતા જોવા મળ્યા હતા, જ્યારે બાંગ્લાદેશની સેનાએ ખાતરી કરી હતી કે વચગાળાની સરકાર ટૂંક સમયમાં કાર્યભાર સંભાળશે. તમને જણાવી દઈએ કે, બાંગ્લાદેશમાં તખ્તાપલટ પહેલા પણ ઘણા દેશોમાં તખ્તાપલટ થઈ ચૂકી છે. ચાલો આ વિશે જાણીએ.
બાંગ્લાદેશમાં બળવો કેમ થયો?
બાંગ્લાદેશમાં બળવો ગયા મહિને વિરોધ પ્રદર્શન સાથે શરૂ થયો હતો. જ્યારે બાંગ્લાદેશ હાઈકોર્ટે સ્વતંત્રતા સેનાનીઓના વંશજો માટે સરકારી નોકરીઓમાં 30 ટકા ક્વોટા પુનઃસ્થાપિત કરવાની તરફેણમાં ચુકાદો આપ્યો હતો. નોકરીમાં અનામતનો અંત લાવવા અને વડા પ્રધાન શેખ હસીનાના રાજીનામાની માંગને લઈને શાસક પક્ષના વિરોધીઓ અને સમર્થકો વચ્ચે ફાટી નીકળેલી હિંસામાં 100 થી વધુ લોકોના મોત થયા છે અને સેંકડો ઘાયલ થયા છે. સ્થિતિ એટલી ખરાબ છે કે સમગ્ર દેશમાં અનિશ્ચિત સમય માટે કર્ફ્યુ લાદવામાં આવ્યો છે અને ઇન્ટરનેટ પર પ્રતિબંધ લગાવી દેવામાં આવ્યો છે. હવે દેશભરમાં સેના તૈનાત છે.
અફઘાનિસ્તાનમાં બળવો થયો
વર્ષ 2021માં અફઘાનિસ્તાનમાં પણ બળવો થયો હતો. જ્યારે દેશ તાલિબાનના નિયંત્રણમાં આવ્યો અને ભૂતપૂર્વ રાષ્ટ્રપતિ અશરફ ગનીને પણ દેશ છોડીને સંયુક્ત આરબ અમીરાત ભાગવું પડ્યું. તાલિબાને બે દાયકા સુધી અમેરિકા સામે લડ્યા બાદ અફઘાનિસ્તાન પર કબજો કર્યો હતો. તાલિબાને 15 ઓગસ્ટ, 2021 ના રોજ કાબુલમાં રાષ્ટ્રપતિ મહેલની અંદર તેનો ધ્વજ ફરકાવ્યો હતો.
શ્રિલંકા
વર્ષ 2022 માં, બાંગ્લાદેશ જેવા વિરોધ શ્રીલંકામાં માર્ચ મહિનામાં સરકાર વિરુદ્ધ શરૂ થયો. જ્યારે શ્રીલંકાની સરકારે જાહેરાત કરી કે દેશ નાદાર થઈ ગયો છે, ત્યારે હજારો શ્રીલંકાના લોકો રસ્તા પર ઉતરી આવ્યા હતા. કોલંબોમાં, રાષ્ટ્રપતિ ગોટાબાયા રાજપક્ષેની ઇમારતને વિરોધીઓ દ્વારા ઘેરી લેવામાં આવી હતી અને ગોટાબાયા તેમના ગામ જાઓના નારા ગુંજ્યા હતા. તમને જણાવી દઈએ કે, દેખાવકારો તેમના રૂમમાં આરામ કરતા અને સ્વિમિંગ પૂલમાં નહાતા હોવાના ઘણા વીડિયો સોશિયલ મીડિયા પર વાયરલ થયા હતા.
પાકિસ્તાન
વર્ષ 1958માં જનરલ અયુબ ખાનના નેતૃત્વમાં પાકિસ્તાનમાં પ્રથમ સૈન્ય બળવો થયો હતો. તે સમયે પાકિસ્તાનના પ્રથમ રાષ્ટ્રપતિ ઇસ્કંદર મિર્ઝાએ પાકિસ્તાનના બંધારણને રદ્દ કર્યું અને માર્શલ લો જાહેર કર્યો, જે 27 ઓક્ટોબર સુધી ચાલ્યો.
શું ભારતમાં પણ બળવો થઈ શકે છે?
ભારતની લોકશાહી સંસ્થાઓ એટલી મજબૂત છે કે લશ્કર માટે ભારતમાં બળવો કરવો બિલકુલ અશક્ય છે. આના માટે ખૂબ જ કુદરતી કારણો છે. ભારતીય સેનાની સ્થાપના અંગ્રેજો દ્વારા કરવામાં આવી હતી અને તેનું માળખું પશ્ચિમી દેશોની તર્જ પર બનાવવામાં આવ્યું હતું. આ સાથે, ભારત સરકાર ખૂબ જ મજબૂત છે, તેથી ભારતમાં બળવા જેવી સ્થિતિ અશક્ય છે.
